Σχετικά άρθρα
ΚΑΤΙΑ ΓΕΡΟΥ 2011 |
Συντάχθηκε απο τον/την Νεκτάριος-Γεώργιος Κωνσταντινίδης | |||
Δευτέρα, 21 Φεβρουάριος 2011 14:13 | |||
Κάτια Γέρου Υπέροχη Μπλανς Ντυμπουά στο «Λεωφορείο ο Πόθος» Η μεγάλη πρωταγωνίστρια της ελληνικής σκηνής αναμετριέται τη φετινή σαιζόν με τον απαιτητικό και άκρως ελκυστικό ρόλο-πρόκληση αυτόν της Μπλανς Ντυμπουά στο «Λεωφορείο ο Πόθος» του Τέννεσση Ουίλλιαμς σε σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαΐδη, μια παραγωγή του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Πάτρας που θα παίζεται μέχρι τέλος Μαρτίου στο Θέατρο Ιλίσια-Μιμή Ντενίση. Η Κάτια Γέρου αναδείχθηκε από νωρίς στο Θέατρο Τέχνης μέσα από σημαντικούς ρόλους ρεπερτορίου στις παραστάσεις που σκηνοθέτησαν οι Κάρολος Κουν, Γιώργος Λαζάνης, Μίμης Κουγιουμτζής, Μάγια Λυμπεροπούλου, Θόδωρος Γράμψας, Νικαίτη Κοντούρη, Άσπα Τομπούλη. Η πλούσια εκφραστική της γκάμα σε συνδυασμό με το σκηνικό ήθος και την παθιασμένη αγάπη για το ποιοτικό θέατρο και τον αφυπνιστικό πολιτικό χαρακτήρα που το διακρίνει, την κάνουν ν’ αποτελεί ξεχωριστή μονάδα τόσο ως ηθοποιός όσο κι ως καθηγήτρια υποκριτικής. Με αισιοδοξία για το δύσκολο αύριο, με ενθουσιασμό, νεανική ζωντάνια και υποδειγματική σεμνότητα η Κάτια Γέρου μιλάει στο Επί Σκηνής για την προσέγγιση του ρόλου της και μοιράζεται μαζί μας σκέψεις και συναισθήματα που πηγάζουν από το δαιδαλώδη λαβύρινθο των χαρακτήρων του Αμερικανού ανατόμου της ψυχής, Τέννεση Ουίλιαμς.
Μιλήστε μου για την ηρωίδα που ενσαρκώνετε φέτος την «Λευκή του δάσους». Η Μπλανς Ντυμπουά είναι ρόλος που κάθε γυναίκα ηθοποιός μετά από μια ηλικία ονειρεύεται να παίξει και νοιώθω τυχερή που μου δόθηκε η δυνατότητα να τον ερμηνεύσω. Η ομορφιά του ρόλου, νομίζω ότι στηρίζεται σε δύο πράγματα. Πρώτον στην φοβερή διαύγεια του. Δηλαδή δεν μπορείς να παρεξηγήσεις ή να παρερμηνεύσεις την ηρωίδα. Και δεύτερον στις απίστευτες εναλλαγές. Δεν μπορείς να πεις ότι είναι μια παρανοϊκή προσωπικότητα η οποία κλείνεται στο τέλος σε ίδρυμα. Είναι απίστευτα λογική και διαυγής. Αν ακούσει κανείς με προσοχή το κείμενο θα διαπιστώσει πως πρόκειται για μια γυναίκα που έχει παλέψει με θεούς και δαίμονες για να κρατήσει μια περιουσία ώστε να μην εξανεμιστεί. Ταυτόχρονα έχει γιατροπορέψει όλους τους ηλικιωμένους συγγενείς της και παρέστη στις στιγμές του θανάτου τους. Γιατί ξέρεις το ξεχνάμε αυτό και μας μένει το κλισέ της κυρίας με την πούδρα που θρηνεί την χαμένη νεότητα. Έχει παλέψει με τις ενοχές της για τον θάνατο του πρώτου της έρωτα, του περίφημου Άλαν. Έχει σπουδάσει, δουλεύει σαν δασκάλα, έχει όμως μια ερωτική ζωή εντελώς μπερδεμένη και αυτοσχεδιαστική που προκαλεί τη μήνιν των τριγύρω της. Αυτό σημαίνει και ένα τσαμπουκά, ένα τσαγανό. Δεν πηγαίνει κανείς σε τέτοιου είδους αυτοσχεδιασμούς στην ερωτική του ζωή αν δεν μπορεί ν’ αντέξει και τα απόνερα. Είναι ένα ελεύθερο πνεύμα. Με ρώτησαν πρόσφατα ποιά είναι σήμερα η Μπλανς. Μπορεί να είναι ένα τζανκάκι ή μια γυναίκα που κυνηγάει ευκαιριακούς έρωτες. Αλλά σίγουρα κάποιες δεκαετίες πριν ήταν μούσα των Μπίτνικ ποιητών, όπως ο Κέροτ, ο Κόσο, των καταραμένων Αμερικάνων ποιητών. Γι’ αυτό η Μπλανς είναι αγαπητός ρόλος. Γιατί είναι πολλά πράγματα μαζί. Μέσα από όλα τα στραπάτσα που έχει υποστεί έχει κρατήσει μια καρδούλα πεντακάθαρη. Θέλει την αγάπη. Αυτό ψάχνει αλλά δεν το βρίσκει.
Πως αντιλαμβάνεστε την φαντασιωτική ζωή της ηρωίδας; Προσπαθεί να ξεφύγει από τον ρεαλιστικό κόσμο ή μήπως απλά αυτός ο κόσμος δεν την χωράει; Η Μπλανς είναι χωμένη απόλυτα μέσα σε αυτό τον κόσμο. Δεν είναι κάποια που κάθεται μέσα σ’ ένα χρυσελεφάντινο πύργο και ατενίζει και ονειρεύεται. Είναι μια γυναίκα που έχει λερωθεί, ιδρώσει, πολεμήσει, πονέσει. Ο κόσμος αυτός έτσι όπως τον έχει βιώσει η Μπλανς αλλά κι έτσι όπως είναι τώρα και μάλλον έτσι όπως ήταν πάντα, είναι πολύ σκληρός και δεν ανέχεται ούτε την ευαλωτότητα, ούτε την ευθραυστότητα, ούτε την ιδιαιτερότητα. Ο κόσμος αυτός απαιτεί μια απίστευτη ισοπέδωση. Εκεί μέσα η Μπλανς δεν χωράει γι’ αυτό και τη σουτάρουνε. Γιατί αυτό γίνεται.
Πως νοιώθει απέναντι στον όμορφο, ερωτικό αλλά άξεστο άντρα της αδελφής της. Τι την έλκει και τι την απωθεί; Εγώ νομίζω ότι μόνο την απωθούν πράγματα. Από το πρώτο βράδυ κιόλας είναι καλοδιάθετη και προσπαθεί να φανεί όμορφη για να βρει ένα καταφύγιο, να της επιτρέψουν να μείνει, να φιλοξενηθεί ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Οικονομικά είναι κατεστραμμένη, την έχουν διώξει από το σχολείο και στην τσάντα της υπάρχουν μόνο εξήντα ψωροσέντς. Αν δεν την δεχτούν κινδυνεύει να κοιμηθεί στο δρόμο. Θέλει επομένως να ελκύσει τον Στάνλευ προκειμένου να την αποδεχτεί. Η αγωνία της είναι αυτή. Ρωτάει την αδελφή της «Θα του αρέσω; Ή θα με πάρει σαν την αδελφή της γυναίκας του που πρέπει να τη φιλοξενήσει. Αυτό δεν θα το άντεχα». Θέλει πάντα να την αγαπάνε, να την θαυμάζουν. Από το πρώτο βράδυ όμως οι σχέσεις τους χαλάνε. Γιατί ο Στάνλευ ξυλοκοπεί την έγκυο αδελφή της. Την επόμενη μέρα ακριβώς η Μπλανς λέει στην Στέλλα «Παιδί μου αυτός είναι σαν πίθηκος. Σαν κατάλοιπο της λίθινης εποχής. Και οι υπόλοιποι φίλοι σας είναι σαν ένα πάρτι πιθήκων». Κάνει τη χαζή, χαριεντίζεται και γελάει αλλά τα καταλαβαίνει όλα. Με έναν τέτοιο άνθρωπο δε μπορεί να νοιώσει έλξη και πιστεύω πως είναι μία από τις παρεξηγήσεις του ρόλου. Καμιά φορά αυτό δείχνεται σκηνικά έντονα αλλά κατά τη γνώμη μου είναι λάθος ανάγνωση, δεν προκύπτει από πουθενά.
Τι είναι αυτό που έχει κατανοήσει ο Ουίλιαμς για την γυναικεία φύση που κάνει τόσο γοητευτικές τις ηρωίδες του; Πολλές φορές έχω αναρωτηθεί κι εγώ. Ακολουθεί όλες τους τις λεπτομέρειες, τις ποικιλίες, τις αρτηρίες, τις φλέβες των ρόλων με τέτοια θρησκευτική ευλάβεια, δεν του ξεφεύγει ούτε ένα βήμα. Τις καταλαβαίνει σε βάθος. Γι’ αυτό και οι ρόλοι του δεν είναι ποτέ μονοδιάστατοι. Για παράδειγμα η Άλμα στο «Καλοκαίρι και καταχνιά», αυτό το συντηρητικό, σκιαγμένο πλάσμα που τόσο απεχθάνεται τη σεξουαλικότητα της στην τελευταία σκηνή «ψωνίζει» ένα ξένο στο δρόμο. Μεγάλη εξέλιξη χαρακτήρα. Η Αμάντα στο «Γυάλινο κόσμο», είναι μια μάνα που είναι και σκύλα και ταυτόχρονα η απόλυτη θυσία.
Ποια ήταν μία από τις πιο συναρπαστικές στιγμές της ζωής σας στο θέατρο; Ο πρώτος μου ρόλος στην Επίδαυρο το 1979. Η Κασσάνδρα από τις «Τρωαδίτισσες» σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν γιατί ήμουν παιδί, δεν είχα δει ποτέ στη ζωή μου την Επίδαυρο γιατί ζούσα και στην επαρχία, και είδα για πρώτη φορά την Επίδαυρο και εκεί μέσα έπρεπε να σταθώ, όσο μπόρεσα να σταθώ, και να παίξω αυτόν τον δύσκολο και σπουδαίο ρόλο.
Τι σκέφτεστε όταν ατενίζετε έναν έναστρο ουρανό; Αχ, σκέφτομαι ότι θα ήθελα να ζήσω πολλά χρόνια για να μπορώ να τον χαζεύω γιατί ο έναστρος ουρανός σου δίνει μια αίσθηση ελευθερίας, γαλήνης... Επιβεβαιώνεις την ανθρωπιά σου καθώς ξέρεις ότι αυτόν τον ουρανό τον βλέπουν τα μάτια όλων των ανθρώπων ανεξαρτήτως χρώματος, χώρας προέλευσης, ηλικίας... Όταν κοιτάς τον ουρανό με τα αστέρια του, νοιώθεις σαν να θέλεις να προλάβεις όλο αυτό το δομημένο χάος, γιατί είναι μια σκεπή που δεν είναι σκεπή. Αυτό που λέει ο Πωλ Μπόους «The shelter it’ s sky», ο σκεπασμένος ουρανός, στο «Τσάι στη Σαχάρα», πολύ ωραίος ορισμός για τον έναστρο ουρανό. Είναι σα μια σκέπη, σα μια μεγάλη αγκαλιά που ταυτόχρονα σε καλεί να προλάβεις όσα χρόνια έχεις, να τα δουλέψεις καλά και να μπορέσεις να καταλάβεις μερικά από τα μικρά ή μεγάλα μυστήρια του κόσμου μας.
Τι πιστεύετε γ’ αυτό το σύμπαν και για τους νόμους που το διέπουν; Το σύμπαν είναι όπως είναι, και δίκαιο και άδικο. Οι νόμοι του φτιάχνουν μια τέλεια μηχανή και εκεί μέσα μπαίνουμε εμείς και τα χαλάμε. Έτσι νομίζω.
Τι νοιώθετε πάνω στο σανίδι; Επιθυμία να επικοινωνήσω. Δηλαδή εκτός από ηθοποιός που έχω να κάνω μια συγκεκριμένη δουλειά, στο σανίδι από παιδί ακόμα, νοιώθω σαν πολίτης, σαν μέλος της κοινωνίας μου. Που έχω να πω μια μικρή ιστορία ώστε να συνεννοηθούμε οι θεατές με τους ηθοποιούς για τα πράγματα που ακόμα εξακολουθούν να μας αφορούν και να μας νοιάζουν.
Τι πιστεύετε για την θεατρική παιδεία στη χώρα μας; Υπάρχει μια πολυφωνία. Σε άλλες σχολές υπάρχει ένα σοβαρό πρόγραμμα σπουδών, σε άλλες όχι και τόσο. Νομίζω ότι έχουμε να διανύσουμε πολλά χιλιόμετρα ακόμη για να γίνει η θεατρική παιδεία έτσι όπως πρέπει να γίνει.
Τι πιστεύετε πως είναι η ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης; Για μένα είναι η ανταλλαγή. Δίνω και παίρνω. Και εντέλει μια αλληλεγγύη. Αυτό και τίποτε άλλο. Είναι τόση η αγωνία του αναπόφευκτου τέλους μας που αν δεν υπάρχει αυτό, για το δικό μου μυαλό, είναι απλά πολύ φασαρία για το τίποτα.
Πως ανοίξατε την πόρτα της ψυχής της ηρωίδας και τι βρήκατε εκεί που να σημαίνει κάτι για την εποχή μας Αυτό που λέει ο Τεννεσή Ουίλλιαμς. Δεν μπορείτε να τσακίζετε έτσι τους ανθρώπους επειδή δε μοιάζουνε με σας. Ή επειδή δεν τους καταλαβαίνετε. Αυτό σήμερα αν και υπήρχε πάντα, έχει πολλαπλασιαστεί. Είναι εποχή που δεν ανεχόμαστε ιδιαιτερότητες. Ενώ κάνουμε τάχαμου τους χαλαρούς και τους άνετους. Είναι κουκούτσι βαθιά συντηρητικό μέσα στην ψυχή μας αυτό τον καιρό.
Πείτε μου μια φράση που θυμάστε και που μέσα στα χρόνια εξακολουθεί να σας συγκινεί βαθιά «Η Ζωή έχει τόση αξία όση της δίνουμε εμείς» λέει ο Μπέργκμαν.
Όταν προσεύχεστε σε τι θεό προσεύχεστε και τι του ζητάτε; Όταν ήμουν μικρή προσευχόμουνα γιατί ήμουν θρήσκα. Ήταν οι γονείς μου πολύ θρήσκοι και ήμουν κι εγώ. Αργότερα απομακρύνθηκα εντελώς. Όμως στα δύσκολα πολλές φορές κάνω το σταυρό μου και λέω κάπου στο άπειρο «Θεούλη μου βοήθα με». Συνήθως του ζητάω βοήθεια σε στιγμές που νοιώθω ότι με ξεπερνάν τα πράγματα. Σε περιπτώσεις αρρώστιας, όταν φοβάμαι για την απώλεια ενός αγαπημένου ανθρώπου, όσες στιγμές έχω φοβηθεί. Εκεί ζήτησα βοήθεια. Αλλά χωρίς να περιμένω κάτι περισσότερο…
Μιλήστε μου για τον αγαπημένο σας δάσκαλο... Ο Γιώργος Λαζάνης υπήρξε μια τρομερή φυσιογνωμία στο χώρο του θεάτρου. Ένας μεγάλος ηθοποιός, ένας σπουδαίος σκηνοθέτης και ένας εμπνευσμένος δάσκαλος. Έθρεψε και γαλούχησε γενιές καλλιτεχνών γιατί πάντα του άρεσε να δουλεύει με νέα παιδιά. Και με μουσικούς και με χορογράφους και με μεταφραστές εκτός δηλαδή από ηθοποιούς, πάντα ρισκάριζε. Έπαιρνε και έφτιαχνε ηθοποιούς ο ίδιος! Δε στήριζε τις παραστάσεις του σε ανθρώπους που είχαν ήδη διαμορφωθεί στο χώρο. Κι αυτό έχει ρίσκο και στο ταμείο. Αυτά έδειχναν έναν πραγματικό καλλιτέχνη μ’ έναν ψυχισμό πολύ ιδιαίτερο. Δεν είδα ποτέ το Λαζάνη να διεκπεραιώνει το οτιδήποτε. Ακόμη και ένα μικρό νεοελληνικό έργο να έπαιρνε που μπορεί να είχε άπειρα προβλήματα στη γραφή του, θα το εξαντλούσε. Κάθε πρόβα και παράσταση ήταν πάρα πολύ σημαντική. Ήταν θέμα ζωής και θανάτου. Αυτά είναι μαθήματα που όσοι βρεθήκαμε δίπλα του και είχαμε μάτια να τα δούμε, τα κρατάμε στο μυαλό μας.
Σας ευχαριστούμε από ψυχής.
|