Σχετικά άρθρα
ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΛΗΡ |
Συντάχθηκε απο τον/την Μαρία Κυριάκη |
Δευτέρα, 20 Απρίλιος 2015 18:58 |
Βασιλιάς Ληρ
Ο βασιλιάς Λήρ είναι ένα από τα έργα του Σαίξπηρ που συγγενεύουν εντυπωσιακά με την αρχαία τραγωδία αν και βέβαια δεν είναι τραγωδία αφού του λείπει ένα από τα τρία σημαντικά στοιχεία της, ο χορός. Ο ήρωας ωστόσο είναι βασιλιάς, διαπράττει ύβρη, περιπίπτει σε άτη, την τρέλα των θεών και υφίσταται Νέμεση, τιμωρία. Το έργο, εμπνευσμένο από έναν παλιό, λαϊκό μύθο, διαθέτει όπως και όλη σχεδόν η δραματουργία του Σαίξπηρ μια κυκλική δομή με επίκεντρο και ομφαλό τη σκηνή της «τρέλας» του βασιλιά ο οποίος αποκτά την επίγνωση της αδυναμίας του. Το δεύτερο μέρος σαν εξελιγμένο είδωλο στο κάτοπτρο της επίγνωσης, είναι η εκτροπή του πρώτου μέσα από το γεγονός που θα καθορίσει τους ήρωες και διαπραγματεύεται την οριστική σύγκρουση ανάμεσα στις εξουσιαστικές δυνάμεις και το αντίπαλο δέος τους, που από την αρχή τέθηκαν σε αντιδιαστολή. Το έργο θίγει, σε ένα πρώτο και σημαντικότατο επίπεδο το ζήτημα της αλαζονείας που την θρέφει η υποκρισία. Η μία από τις τρεις κόρες του βασιλιά μιλάει με την φωνή της λογικής που όμως δεν ικανοποιεί την άκρατη ματαιοδοξία του πατέρα ο οποίος της αρνείται το νόμιμο μερίδιο της κληρονομιάς της και την μοιράζει όλη στις δύο άλλες κόρες του, τις εύγλωττες κι εύκολες στην υπερβολή, στο ψέμα, στην κολακεία. Φυσικά η πραγματικότητα θα του αποδείξει την μεγάλη απόσταση ανάμεσα στο λόγο και την πράξη αφού οι θυγατέρες μόλις πάρουν στα χέρια τους την εξουσία, αποδεικνύουν πως η αγάπη τους δεν ήταν παρά ένα όπλο για να εξασφαλίσουν την πολύτιμη εύνοιά του. Οι συνομωσίες στα παλάτια, οι συγκρούσεις ανάμεσα σε πρώην φίλους και συγγενείς, οι αγυρτείες κι οι φόνοι που τόσο καλά ξέρει να διαχειρίζεται ο βικτωριανός δραματουργός, θα φέρουν τελικά αντιμέτωπο τον εξαθλιωμένο πρώην βασιλιά με την ειλικρινή κόρη του η οποία θα αποδείξει στην πράξη την αγάπη της. Πολύ αργά όμως γιατί το τέλος πλησιάζει και θα είναι αναπότρεπτο. Ο εκθρονισμένος «άνθρωπος» θα έρθει αντιμέτωπος με μια άλλη δύναμη ισχυρότερη κι από την αγάπη, τον θάνατο κι οι εχθροί του θα συντριβούν επίσης σε μια εκατόμβη από αυτές που συχνά σφραγίζουν τα φινάλε των έργων του Σαίξπηρ. Την σκοτεινή αλλά και πολύπλευρη ανθρώπινη φύση εξερευνά βυθίζοντας βαθιά το νυστέρι της αλήθειας, το έργο αυτό το οποίο διαχειρίζεται επίσης τον ανεξέλεγκτο θυμό, την σιδηρά αδιαλλαξία της γεροντικής σκέψης και το αδύνατο σημείο της εξουσίας που είναι η απληστία.
Η διασκευή της παράστασης του Σλοβένου Tomaž Pandur από τον ή την Livija Pandur, είναι περισσότερο μια προσέγγιση στις δικές του αξίες και στόχους με ερέθισμα την ιστορία του Σαίξπηρ. Συνδιαλέγεται με τον συγγραφέα και κρατάει από αυτόν τις αιχμές αλλά όχι και τις διαδρομές. Προσθέτει ένα ιντερμέδιο το οποίο εμφανίζει τις τρεις αδελφές σε νεαρή ηλικία και μετατρέπει την δραματουργία σε διαχρονικό παραμύθι. Δεν υπάρχουν οι ισορροπίες της πλοκής, σχεδόν εξαφανίζονται και οι χαρακτήρες-σύμβολα ενώ μια σειρά από εικαστικά άψογα αλλά πολυχρησιμοποιημένα ευρήματα ενισχύουν τις δράσεις μέσα από ανατροπές χωρίς ωστόσο να αναδεικνύουν τις εσωτερικές δυναμικές τους. Ο λόγος δεν αξιοποιείται υποκριτικά αλλά χρησιμεύει σαν πρόσχημα για την εικονοποίηση των συναισθημάτων μέσα πάντα από την οπτική του διασκευαστή και σκηνοθέτη. Οι ηθοποιοί δεν ερμηνεύουν τους ρόλους τους, τους παριστάνουν μέσα από μια σειρά «χορογραφιών» συμβολικού ύφους. Η ρήξη της παράστασης με την αυθεντική δραματουργία έχει φυσικά ένα αισθητικό ενδιαφέρον αλλά κατά τη γνώμη μου το ίδιο το έργο είναι τόσο ευρύτερου βεληνεκούς και ουσιαστικής επαναστατικότητας έτσι ώστε να ξερνάει τελικά κάθε προσπάθεια ανατρεπτικού σχολιασμού του.
Σκηνοθεσία: Tomaž Pandur Παίζουν:
Παραστάσεις: Έως την Κυριακή 3 Μαΐου Πειραιώς 260 – Αίθουσα Δ’ Διάρκεια: 130 λεπτά Τιμές εισιτηρίων: 20€, 15€ φοιτητικό, 12€ εκπτωτικό Τηλέφωνο κρατήσεων: 210 4838726
|
Τελευταία Ενημέρωση στις Δευτέρα, 20 Απρίλιος 2015 23:04 |