Σχετικά άρθρα
ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΑΚΧΕΣ |
Συντάχθηκε απο τον/την Πηνελόπη Χριστοπούλου |
Παρασκευή, 04 Δεκέμβριος 2015 21:32 |
Εργασία Βάκχες (θΘ Project Bacchae) Βάκχες του Ευριπίδη
"Γυναίκες.
Το αρχαιοελληνικό δράμα έρχεται για μια ακόμα φορά στο προσκήνιο σε μετάφραση Γιώργου Χειμωνά και σκηνοθεσία - μονολογική ερμηνεία του Ανδρέα Κωνσταντίνου με την ομάδα θΘ να παρουσιάζει τον δεύτερο κύκλο της παράστασης «Εργασία Βάκχες».
Το κείμενο Οι «Βάκχες» είναι η κατ’ εξοχήν τραγωδία του Ευριπίδη (από τις διασωθείσες) με μυητικό περιεχόμενο, αφού αναφέρεται στην εξάπλωση της λατρείας του Διόνυσου και εισρέει εν μέρει στο μυστικιστικό κομμάτι των τελετουργιών της ερμητικής του θρησκείας. Πρόκειται για μια πολύπλευρη δραματουργία η οποία έχει επίσης υποστεί φιλοσοφική, υπαρξιακή, ψυχαναλυτική (για τους ψυχαναλυτές ο Διόνυσος εκπροσωπεί το «εγώ», ενώ ο Πενθέας το «υπερεγώ») και κοινωνιολογική ερμηνεία. Η ιστορία του Πενθέα και της Αγαύης ανήκει σε μια σειρά θρησκευτικών θρύλων που περιγράφουν την τιμωρία των παράτολμων εκείνων θνητών που αρνιόνταν να παραδεχτούν τη θρησκεία του Διονύσου. Ο καμβάς της ιστορίας ξετυλίγεται με τη σύγκρουση των δύο αντιθετικών πόλων και την «ύβρη», αλαζονεία του Πενθέα προς το Θεό Διόνυσο και αποκορυφώνεται με τον διαμελισμό του Πενθέα από τις μανιασμένες γυναίκες της Θήβας και την Αγαύη να κρατά στα χέρια της το κεφάλι του γιού της, Πενθέα. Eνα κείμενο που επιδέχεται πολλές ερμηνείες και είναι γεμάτο δίπολα. Από τη μια ο Διόνυσος. Ένας θεός που εκπροσωπεί τη φύση και τα ζωώδη πάθη σ’ ένα πρώτο επίπεδο αλλά και τις μυστηριακές δυνάμεις του σύμπαντος και τις εκφάνσεις τους, τις εσωτερικές δυναμικές τους, τον ενεργειακό τους πλούτο, σε μια εκ βαθέων προσέγγιση. Είναι ο θεός της αναπαραγωγής, της γενεσιουργικής πράξης, της αναγέννησης και ταυτόχρονα ο θεός του θανάτου, του σκότους, του Άδη. Από την άλλη, ο βασιλιάς Πενθέας. Ένας αυστηρός και συντηρητικός μονάρχης που εκπροσωπεί τον νόμο και την τάξη. Ο ηθικός υπηρέτης των νόμων και ένθερμος οπαδός των παραδόσεων και των προγονικών επιταγών. Ο Διόνυσος παρακινεί σε μια ζωή πέρα από τα όρια και σε αρμονία με τη φύση ενώ ο Πενθέας εκπροσωπεί την ηθική συνείδηση, την παράδοση και τους κοινωνικούς κανόνες.
Η παράσταση Η αρκετά ενδιαφέρουσα και καλοδουλεμένη παράσταση περιλαμβάνει στοιχεία σωματικού και αφηγηματικού θεάτρου, χορού, μουσικής, γλυπτικής και ζωγραφικής. Ιδιαίτερο βάρος δόθηκε στο εικαστικό της κομμάτι -όπως άλλωστε φάνηκε πως ήταν και ο στόχος των συντελεστών-. Υπό αυτή την έννοια η παράσταση πέτυχε το στόχο της με πολύ ενδιαφέροντα και καλοδουλεμένα σκηνικά. Μια σκηνογραφία που αξιοποιεί υπέροχα όλη την αίθουσα. Σκηνικά λιτά με ιδιαίτερη «ευλυγισία» και πολυμορφικότητα. Μοντέρνα, εμποτισμένα τόσο με αρχέγονα σύμβολα όσο και με στοιχεία της φύσης. Μια ιδιαίτερη θεατρικότητα προκύπτει από την οργάνωση του σκηνικού χώρου. Ιδιαίτερη μνεία επίσης αξίζουν τα κοστούμια. Αρχαιοπρεπή αλλά με υλικά σύγχρονα και χρηστικά. Ο φωτισμός, από την άλλη, άλλοτε «παιχνιδιάρικα» κι άλλοτε ανελέητα,- κάποιες φορές με παρατεταμένο σκοτάδι-, δίνει την εντύπωση ότι ανοίγει κρυφά περάσματα στο χώρο και το χρόνο. Ιδιαίτερα πρωτότυπη σαν εύρημα ήταν η μεταφορά των θεατών σε άλλη αίθουσα που συνδυάζονταν και με τη μεταφορά του θεατή στην πραγματικότητα. Εκεί, ο ηθοποιός παύει να είναι τα πρόσωπα των ρόλων του και αποστασιοποιείται, σχολιάζει, σαρκάζει και αυτοσαρκάζεται ως ερμηνευτής. Η αποστασιοποίηση μέσα απ’ αυτό το παιχνίδι της προσέγγισης του θεατή και της επαναφοράς στην πραγματικότητα, είναι ένα «ρεαλιστικό» παραστασιακό εύρημα, που εξιτάρει τόσο τους θεατές όσο και τους ερμηνευτές, το οποίο όμως δεν είναι πάντοτε πραγματικά απαραίτητο.
Ο Ανδρέας Κωνσταντίνου έχει αναλάβει να ερμηνεύσει όλους τους ρόλους του έργου. Ως ηθοποιός, ελίσσεται με άνεση και εκφραστικότητα από τον ένα στον άλλο ρόλο, και αναπτύσσει μια χορογραφία γύρω από τα σκηνικά αλλά και με βάση αυτά. Χρησιμοποιώντας σαν εκφραστικό εργαλείο την έξυπνη σκηνική κινησιολογία, ένα τελετουργικό κινήσεων εμποτισμένο με στοιχεία σύγχρονου χορού, φέρει το βάρος των πολλαπλών ρόλων αλλά και το βάρος της επικίνδυνης ακροβασίας ανάμεσα στο ύφος των αυτούσιων αρχαίων λόγων και την μετάφραση τους στη γλώσσα του σήμερα, ολοκληρώνοντας την ερμηνευτική του αποστολή με επιτυχία. Αυτό που μου έλειψε ήταν η σκηνοθετική του ματιά σ’ ένα έργο που επιδέχεται πολλές ερμηνείες. Περιέχει άριστα την γραμμή της εξέλιξης της δράσης αλλά δεν εμβαθύνει στο σημασιολογικό περιεχόμενο. Οι μαγνητοσκοπήσεις ήταν μια έξυπνη και λειτουργική λύση, ίσως όμως να ήταν πιο ατμοσφαιρικές και ουσιώδεις αν περιορίζονταν, στις απολύτως απαραίτητες. Όμως από την άλλη, η παράσταση δίνει την αίσθηση μιας εικαστικής προσέγγισης στις Βάκχες κι έτσι θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό πως έχει σαν στόχο, περισσότερο να αναπαριστά και λιγότερο να «μεταφράζει» και πως συνειδητά δεν «παίρνει θέση» αφήνοντας γυμνό το δικό της «άγγιγμα» πάνω στο κείμενο. Το ενδιαφέρον άλλωστε σε αυτές τις παραστάσεις βρίσκεται πρώτιστα στο ότι αποκαλύπτουν «εναλλακτικούς» τρόπους σκηνικής δράσης με σκοπό τη συγκίνηση του κοινού μέσα από αξίες και πρότυπα που έχουν καθιερωθεί ως «ανθρωπιστικά». Δυναμικό στοιχείο της παράστασης είναι τα ατμοσφαιρικά –κρουστά κυρίως- ακούσματα του Κωστή Λιολιόπουλου. Εντυπωσιακές οι φωτογραφίες της παράστασης με ιδιαίτερο αισθητικό ενδιαφέρον.
Μετάφραση: Γιώργος Χειμωνάς Οι παραστάσεις έχουν ολοκληρωθεί
|
Τελευταία Ενημέρωση στις Παρασκευή, 04 Δεκέμβριος 2015 21:44 |