Νίκος Ράμμος

Με γοητεύει όλο και περισσότερο το αρχαίο δράμα

Ο Νίκος Ράμμος γεννήθηκε το 1986 στην Θεσσαλονίκη και σπούδασε ανθρωπολογία στο πανεπιστήμιο της Μπολόνια. Είναι φοιτητής στο Τμήμα Θεάτρου του Α.Π.Θ (κατεύθυνση υποκριτικής) και έπαιξε στις Ικέτιδες του Αισχύλου, σε σκηνοθεσία Δαμιανού Κωνσταντινίδη την σαιζόν 2010-2011 και στο θεατρικό-μουσικό αναλόγιο, συμπαραγωγή της Πειραματικής Σκηνής της «Τέχνης» και του Τμήματος Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ «Κάνε άλμα πιο γρήγορο από την φθορά». Ο ταλαντούχος ηθοποιός με την ενδιαφέρουσα σκηνική παρουσία και τα αξιόλογα εκφραστικά μέσα μιλάει στο «Επί Σκηνής» για την συνεργασία του με τον Δαμιανό Κωνσταντινίδη και τους άλλους ηθοποιούς της παράστασης, για το πώς βιώνει την θεατρική τέχνη  και το μέλλον των θεατρικών ομάδων της Θεσσαλονίκης αλλά και για τα όνειρα του και τα σχέδια για το προσεχές μέλλον.

Μίλησε μου για την μέχρι τώρα πορεία σου στο θέατρο.

Είμαι πολύ νέος στον χώρο , σπουδάζω στο Τμήμα Υποκριτικής του Α.Π.Θ όπου εκεί κάναμε διάφορες παραστάσεις, μικρής διάρκειας συνήθως, και έτσι σιγά-σιγά κατέληξα να παίξω σε αυτές τις δύο επαγγελματικές δουλειές από τις οποίες η πρώτη ήταν οι «Ικέτιδες» του Αισχύλου με την Έφη Δρούση και τον Νικόλα Νικητάκη. Mια εξαιρετική συνεργασία αφού η δουλειά με τον Δαμιανό Κωνσταντινίδη ήταν ένα μάθημα υποκριτικής, δεν ήταν μια επαγγελματική ψυχρή σχέση, πάντα υπήρχε σε όλη την διαδικασία το αίσθημα της διδασκαλίας. Οι Ικέτιδες έγιναν σε τρεις βερσιόν, η πρώτη στο θέατρο «Σοφούλη» με έντονη χρήση σκηνικών αντικειμένων, μια βερσιόν στο «Μακεδονικό Μουσείο» όπου ήταν μια πιο μίνιμαλ προσέγγιση και η τρίτη βερσιόν στο θέατρο «Όρα», το οποίο είναι η βάση της θεατρικής ομάδας Angelus Novus και του Δαμιανού Κωνσταντινίδη. Έτσι ξεκινήσαμε πριν από ένα χρόνο, τον περασμένο Οκτώβρη, την παράσταση «Είστε όλοι σας καθάρματα» η οποία διέγραψε μια μεγάλη πορεία, περάσαμε από πολλές φάσεις και κάποιες δυσκολίες, πολλά σκαμπανεβάσματα γενικά, γιατί είναι ένα έργο πολύ δύσκολο και απαιτητικό. Όλη αυτή η βία και το έντονο στοιχείο μέσα από την διαδικασία φιλί-χαστούκι σε καταβάλλει σωματικά και ψυχικά.

Υπάρχουν ρόλοι που ονειρεύεσαι να παίξεις;

Αυτό που με ενδιαφέρει για την ώρα είναι αφοσιωθώ στην σχολή μου και μετά όντας απόφοιτος να βγω και να κυνηγήσω ενδιαφέρουσες συνεργασίες και ρόλους.

Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που πιστεύεις ότι πρέπει να διαθέτει ένας νέος ηθοποιός προκειμένου να ξεχωρίσει;

Σίγουρα χρειάζεται να δεσμευτείς και να δοθείς σε μεγάλο βαθμό, είτε πιστεύεις ότι τα καταφέρνεις είτε όχι. Σίγουρα πρέπει την επόμενη μέρα και κάθε μέρα να πηγαίνεις και να ξαναδοκιμάζεις, δηλαδή να έχεις την διάθεση να δουλέψεις και να εξερευνήσεις και να μην το βάλεις κάτω γιατί θα απογοητευτείς ή θα απογοητεύεσαι… Και καλό σου κάνουν οι απογοητεύσεις κατά την γνώμη μου αφού το σημαντικότερο είναι να επιμένεις. Επίσης για μένα είναι πολύ σημαντικό να καταλάβεις τι έχεις ανάγκη, δηλαδή έχεις ανάγκη να ασχοληθείς μόνο με το θέατρο;  Έχεις ανάγκη να κάνεις μια παύση και να ασχοληθείς για παράδειγμα με την μουσική που ενδεχομένως την αγαπάς εξίσου με το θέατρο; Να μην περιορίζεσαι, να βλέπεις τι άλλα πράγματα έχεις ανάγκη, να τα ακολουθείς και μετά μπορείς να επιστρέψεις δριμύτερος σ’ αυτό που έκανες πριν, πλούσιος από εμπειρίες και με υλικό έτοιμο να το χρησιμοποιήσεις στην τέχνη σου. Αυτό το καινούριο κατά την γνώμη μου σε πάει μπροστά.

Τι είναι για σένα καλός σκηνοθέτης;

Καταρχήν αυτό που θεωρώ σημαντικό είναι να υπάρχει μια καλή επικοινωνία μεταξύ σκηνοθέτη και ηθοποιού. Επίσης η διδασκαλία των ηθοποιών είναι κάτι που με ενδιαφέρει πολύ. Προσωπικά την ερμηνευτική καθοδήγηση από τον σκηνοθέτη, την βιώνω σαν μάθημα υποκριτικής. Πρέπει να υπάρχει αυτή η ζύμωση κι η αναζήτηση, να έχεις την αίσθηση δηλαδή ότι ο σκηνοθέτης σε καθοδηγεί μέσα από την ερμηνευτική διδασκαλία και να πιέζει όταν πρέπει ώστε να βγαίνει το υλικό σωστά και να οδηγείται προς μια ολοκλήρωση η παράσταση. Είμαι κάπως μπερδεμένος σ’ αυτή την φάση όσον αφορά το ποιος είναι καλός σκηνοθέτης γιατί για μένα είναι από την μια μεριά, μια φιγούρα δασκάλου, καθοδηγητή ίσως, αλλά κι από την άλλη, από ένα σημείο και έπειτα πρέπει ο ηθοποιός να παλέψει και να τα βγάλει πέρα και μόνος του.

Πιστεύεις στον δημιουργικό διάλογο μεταξύ ηθοποιού και σκηνοθέτη ή θα σε ενδιέφερε να συνεργαστείς και με έναν σκηνοθέτη απόλυτο ο οποίος έχει ένα πολύ συγκεκριμένο όραμα στο μυαλό του και προσπαθεί να το υλοποιήσει στο έπακρο;

Δεν έχω συνεργαστεί μέχρι στιγμής με κάποιον σκηνοθέτη τόσο απόλυτο. Μπορεί και να μ’ αρέσει και να έχει τα θετικά του. Σε όλες μου τις συνεργασίες υπήρχε πάντα ένας δίαυλος επικοινωνίας, πότε καλός, πότε μέτριος και πότε κακός αλλά υπήρχε πάντα. Μου αρέσει αυτός ο τρόπος δουλειάς. Το ότι συμμετέχω ενεργά κι υπάρχει μια σχέση. Τώρα η κατάσταση «υπερμαριονέτα» δεν ξέρω αν θα μου άρεσε αλλά η αλήθεια είναι ότι θα ήθελα να το δοκιμάσω γιατί θέλω να κάνω πολλά διαφορετικά πράγματα.

Μίλησε μου για την συνεργασία με τους υπόλοιπους ηθοποιούς της παράστασης.

Η συγκεκριμένη συνεργασία μ’ αυτά τα παιδιά είναι εξαιρετική και ενδεχομένως η καλύτερη που είχα ποτέ. Υπάρχει φοβερό κλίμα κι εκπληκτική συνεννόηση μεταξύ μας, ξέρω ότι μπορώ να στηριχτώ σκηνικά πάνω τους, ότι είμαστε ένα πολύ δυνατό «δίχτυ» ο ένας για τον άλλο. Είναι μια πολύ στιβαρή συνεργασία, δέσαμε πολύ γρήγορα και νιώθω υπέροχα για αυτό. Χαίρομαι ειλικρινά γι’ αυτή την συνεργασία.

Υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο είδος δραματουργίας που σε γοητεύει περισσότερο ενδεχομένως;

Στην σχολή επειδή υπάρχουν και αυτά τα θεωρητικά μαθήματα που σου δίνουν ένα μεγάλο φάσμα διαβασμάτων και αναλύσεων κτλ , μπορώ να σου πω ότι μ’ ενδιαφέρουν τα πάντα, από τα πιο κλασικά μέχρι και τα πιο σύγχρονα, ακόμα και κάποια «περίεργα» έργα του νεοελληνικού θεάτρου που δεν τα έχω εξερευνήσει για την ώρα. Με ενδιαφέρει να μελετήσω διαφορετικών ειδών και στυλ, έργα. Την συγκεκριμένη περίοδο με γοητεύει όλο και περισσότερο το αρχαίο δράμα.

Πώς βίωσες την ενασχόληση σου με το αρχαίο δράμα μέσα από την παράσταση «Ικέτιδες» στην οποία συμμετείχες;

Εγώ την είχα στο μυαλό μου την τραγωδία πολύ κλασικά , με στερεότυπα, επηρεασμένος σαφώς και από την Επίδαυρο που είναι ο κατεξοχήν χώρος στον οποίο ανεβαίνει ένα αρχαίο δράμα. Μ’ αυτή την παράσταση τα πράγματα ήρθαν πιο γειωμένα σε σχέση με ότι είχα εγώ στο μυαλό μου πριν καταπιαστώ μαζί της.  Η αρχαία τραγωδία με γοητεύει πολύ, μου φαίνεται πολύ άμεση και ανθρώπινη και καθόλου κάτι θηριώδες ή απρόσιτο, με όλο αυτό το μυθικό περίβλημα. Η σκηνοθεσία άλλωστε είχε σαν στόχο να περάσουν στο κοινό οι σχέσεις των χαρακτήρων, του Πελασγού με τις Ικέτιδες στην προκειμένη. Μπορώ να σου πω ότι η όλη εμπειρία με συγκίνησε ιδιαίτερα.  Και γενικότερα είχαμε σαν στόχο μια προσεκτική και ουσιαστική προσέγγιση του κειμένου, σε μια πολύ καλή μετάφραση της  Ελένης Μερκενίδου. Το στοίχημα ήταν να υπάρχει αμεσότητα, χωρίς υπερβολές ή έντονα φορμαλιστικά στοιχεία. Θέλω να καταπιαστώ και πάλι με την αρχαία τραγωδία, συνεχώς έχει να σου δώσει καινούρια πράγματα, αυτό είναι μια μαγεία των αρχαίων κειμένων, όσο πιο πολύ ωριμάζεις σαν ηθοποιός, τόσο και το ίδιο το κείμενο έχει να σου δώσει ακόμα περισσότερα πράγματα. Δεν τελειώνει ποτέ αυτό νομίζω.

Ποιο θεωρείς υποκριτικά το δυνατό σου σημείο;

Θεωρώ ότι από ένα σημείο και μετά μαλακώνω κι ανοίγομαι και ακούω αυτό που θέλει ο σκηνοθέτης να μου πει γιατί  στην αρχή ήμουν πολύ μαγκωμένος και  κλειστός. Αυτό το κομμάτι το έχω ξεπεράσει σε μεγάλο βαθμό . Περνώντας από όλα τα απαραίτητα στάδια μπορώ πια να κάνω αυτοκριτική ώστε να εξελίσσομαι καθημερινά, να φιλτράρω τα δεδομένα και να μπορώ να τα χρησιμοποιήσω για την εξέλιξη μου. Θέλω να δουλέψω όλα  τα στοιχεία μου που ενδεχομένως χωλαίνουν. Πιστεύω ότι μπορώ να δω τα πλην μου, να τα δουλέψω και να διατηρήσω τα συν μου. Να έχω πάνω από όλα αίσθηση για το τι μου συμβαίνει τελικά.

Τι θεωρείς σωστό και τι λάθος πάνω στην σκηνή;

Σωστό θεωρώ,  το όταν παίζεις να είσαι 100% εκεί, να μπορείς να αντιδράσεις στο οτιδήποτε θα συμβεί και να συμμετέχεις σε όλα τα επίπεδα. Να μπορείς να λειτουργείς στις συνθήκες που φτιάχνονται στην σκηνή, μ’ όλα τα ερεθίσματα κι όχι έξω από αυτά. Είναι πολύ καλό για έναν ηθοποιό, να αντιδράει άμεσα και ειλικρινά σ’ αυτό που συμβαίνει επί σκηνής. Λάθος θεωρώ το να είσαι αλλού, να είσαι ψεύτικος, να εκβιάζεις καταστάσεις, να κάνεις πράγματα που δεν έχουν σχέση και δεν προκύπτουν απ’ αυτό που συμβαίνει εκείνη την ώρα πάνω στην σκηνή. Επίσης δεν είναι καλό να σχολιάζεις τον εαυτό σου επί σκηνής να σκέφτεσαι δηλαδή την ώρα που παίζεις προς τα πού να κατευθυνθώ κτλ. Αν και πιστεύω ότι αυτό μπορεί να συμβεί και στον πιο έμπειρο ηθοποιό , το να μην είσαι δηλαδή κάποιες φορές συγκεντρωμένος στην εντέλεια. Εμένα σαν θεατή δεν μου αρέσει να αντιλαμβάνομαι ότι ο ηθοποιός εκείνη την ώρα είναι σε μια πάλη με τον εαυτό του, έξω από αυτό που συμβαίνει στην σκηνή κι αμφιβάλλει και σχολιάζει τον εαυτό του. Όλο αυτό σε πετάει έξω από το κλίμα της παράστασης.

Τι είδους ανεβάσματα σου αρέσουν περισσότερο; Τα πιο κλασικότροπα ή προτιμάς κάτι πιο μεταμοντέρνο;

Στην φάση που είμαι τώρα, έχω δίψα να δω τα κλασικά κείμενα όπως είναι, όχι πειραγμένα. Θα ήθελα να μπορούσα να είχα δει τις κλασικές παραστάσεις των περασμένων χρόνων για να φτιάξω το δικό μου μέτρο για τον εαυτό μου. Σαν ηθοποιός θα με ενδιέφερε να δω με τι αναλογίες θα μπορούσες να φέρεις στο σήμερα ένα κλασικό κείμενο, με ενδιαφέρει το όποιο κλασικό κείμενο τι έχει να πει σήμερα, με τα σημερινά δεδομένα. Τώρα αν κάποιος σκηνοθέτης μου έλεγε «έλα να συνεργαστούμε πάνω σε μια διασκευή ενός κλασικού κειμένου» θα το σκεφτόμουν λίγο πριν πω το οκ. Απλά είμαι λίγο επιφυλακτικός στην όποια διασκευή κάποιου κλασικού κειμένου το οποίο λειτουργεί από μόνο του μια χαρά και δεν χρειάζεται να το κάνεις κάτι. Πιστεύω ότι και πάλι  κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή. Σαν θεατής είναι αλήθεια ότι προτιμώ τα πιο ατόφια πράγματα.

Πώς βλέπεις το μέλλον των θεατρικών ομάδων;

Μ’ αυτή την ερώτηση μου έρχεται αμέσως ένα μίγμα, ενθουσιασμού, αισιοδοξίας, θυμού, απαισιοδοξίας, παραίτησης, ελπίδας ξανά. Είμαι πολύ κυκλοθυμικός απέναντι στο όλο κλίμα. Θα μιλήσω για τις θεατρικές ομάδες της Θεσσαλονίκης, όπου έχω μια καλύτερη εικόνα. Ξεπροβάλλουν πάρα πολλές πρωτοβουλίες είτε ως ομάδες είτε όχι, οι οποίες είναι σαν μικρά πυροτεχνήματα, γίνεται ένα μικρό μπαμ, υπάρχει ένας ενθουσιασμός και μετά εξαφανίζεται. Υπάρχει πολύ διάθεση και ιδέες, από νέα άτομα κι από παλαιότερους, αλλά κάπως τελικά νιώθω ότι τα πνίγει όλα αυτά ένα κύμα απογοήτευσης που επανέρχεται ξανά και ξανά. Δεν υπάρχει κάτι το οποίο να θεμελιώνεται και να έχει μια σταθερή πορεία. Υπάρχουν πολλά πράγματα μέσα σε όλα αυτά τα πυροτεχνήματα τα οποία είναι ντεμί, και μ’ αυτό εννοώ ότι ενώ υπάρχει μια καλή ιδέα και διάθεση, δεν πετυχαίνουν τον στόχο τους, δεν δημιουργούν κάτι που να σου αφήσει ένα αποτύπωμα, μια ολοκληρωμένη αίσθηση. Ενδεχομένως αυτό συμβαίνει και από το έντονο το στοιχείο του εθελοντισμού που κυριαρχεί ή από αυτό το στοιχείο της παρέας και του χύμα, με την λογική του «ότι εντάξει και λίγο να αργήσω στην πρόβα δεν έγινε και κάτι, θα έρθω αργότερα».

Ποια είναι τα προσεχή σου σχέδια;

Για την ώρα δεν έχω κάποιο σχέδιο το οποίο είναι ανακοινώσιμο. Αυτό που με ενδιαφέρει σε πρώτη φάση είναι να αφοσιωθώ στην σχολή μου και φυσικά είμαι ανοιχτός σε οτιδήποτε προκύψει θεατρικά.

Οι φωτογραφίες που πλαισιώνουν την συνέντευξη είναι της φωτογράφου της παράστασης  Δανάης Τεζαψίδου.