Σχετικά άρθρα
ΜΑΡΤΥΡΑΣ |
Συντάχθηκε απο τον/την Μαρία Κυριάκη |
Δευτέρα, 29 Ιανουάριος 2018 17:20 |
Μάρτυρας του Marius von Mayenburg
Η υπόθεση (από το δελτίο τύπου)
Η δραματουργία Το έργο έκανε πρεμιέρα στο Βερολίνο το 2012, στη σκηνή της Schaubühne, σε σκηνοθεσία του ίδιου του συγγραφέα. Tο 2016 μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Ρώσο σκηνοθέτη Kirill Serebrenikov, με τον τίτλο «Ο πιστός» και πήρε μέρος σε μια σειρά από φεστιβάλ, ανάμεσα τους το Φεστιβάλ των Καννών, θέτοντας υποψηφιότητα για το βραβείο «Ένα κάποιο βλέμμα», αποσπώντας τελικά το ειδικό βραβείο Καννών «Francois Chalais 2016». Ο έφηβος Μπέντζαμιν, παιδί μονογονεϊκής οικογένειας με ολοφάνερα διαταραγμένο ψυχισμό, σε μια κρίση αλαζονικού παραληρήματος αντλεί το ερέθισμα από την θρησκεία για να κηρύξει πόλεμο στην «εξουσία» έτσι όπως την αντιλαμβάνεται αυτός, αποδεικνύοντας πως μπορεί να είναι ισχυρότερος της. Το σχολικό περιβάλλον κι η μητέρα του αργούν να συλλάβουν το μέγεθος της αντίδρασής του αλλά και της ψυχικής του διαταραχής και γίνονται θύματα ενός φανατισμού που τους παγιδεύει μέσα από μικρές αλλά δυναμικές επιθέσεις του νεαρού. Το έργο διαχειρίζεται με έναν ιδιαίτερο τρόπο την γέννηση του ολοκληρωτισμού μέσα από μια θρησκευτική εμμονή αλλά ο κεντρικός ήρωας δεν είναι προϊόν μιας κοινωνίας που θα ενθάρρυνε τον φανατισμό αυτού του είδους κι έτσι η μόνη αιτία που θα μπορούσε να δικαιολογήσει την παρεκτροπή του είναι μια σοβαρή ψυχική ασθένεια. Αυτή όμως η κινητήρια δύναμη των πράξεων του αποδυναμώνει ως ένα βαθμό την πολιτική διάσταση του έργου έστω κι αν καταδεικνύεται με ενδιαφέροντα τρόπο η γοητεία που ασκεί σε ορισμένα πρόσωπα κι η οποία μπορεί να αυξήσει τη δύναμη του, προσφέροντας του οπαδούς. Το ερώτημα είναι: Ο ολοκληρωτισμός κι ο φανατισμός γίνονται επικίνδυνοι όταν καλλιεργούνται από το κράτος το ίδιο και την κοινωνία ή μπορεί να συμβεί το ίδιο και στην περίπτωση που μια μεμονωμένη περίπτωση ψυχοπαθούς αποφασίζει να δράσει και κανείς δεν επιχειρεί να τον οδηγήσει στον ψυχίατρο αντί να προσπαθεί να τον αντιμετωπίσει. Με άλλα λόγια ο Μπέντζαμιν θα μπορούσε να είναι ένας Χίτλερ ή ένας Στάλιν ενώ το περιβάλλον του είναι υγιές ή για να μπορέσει ως παράφρων να επιβάλλει εν τέλει τις ακραίες απόψεις του χρειάζεται και ένα εξ ίσου άρρωστο περιβάλλον κάτι που μάλλον μου φαίνεται πιο πιθανό. Η εκδοχή της δραματουργίας αυτής αδυνατίζει τον χαρακτήρα αφού αποδεικνύει πως η ανοχή μπορεί να είναι εξ ίσου επικίνδυνη με την εύνοια. Θέτοντας αναγκαστικά το ερώτημα: Τι πρέπει να κάνει πια η κοινωνία μας για να εξαλείψει τέτοιου είδους παρεκτροπές αφού είτε είναι προοδευτική και άρα αναγκαστικά και ανεκτική είτε είναι συντηρητική και άρα ευνοϊκή για τη δημιουργία ενός ψυχοπαθούς εξουσιαστή, και πάλι αυτός παίρνει τα ηνία επιβάλλοντας την στυγνή κυριαρχία του στο όνομα της αγνής πάντα πίστης του, η οποία μέσα από το φίλτρο της σχιζοφρένειας γίνεται ένα επικίνδυνο όπλο; Ή μήπως θα έπρεπε να θεωρήσουμε δεδομένο το γεγονός πως όλες οι ανθρώπινες κοινωνίες είναι απαρέγκλιτα διεφθαρμένες οπότε βγάζω και το εύλογο συμπέρασμα πως δεν χρειάζεται να τις αλλάξουμε αφού κι αυτές που θα τις αντικαταστήσουν θα είναι εξ ίσου διεφθαρμένες με έναν άλλο τρόπο, όπως το βλέπουμε και στον «Αστακό» του Λάνθιμου;
26 σκηνές ακολουθούν με καταιγιστικούς ρυθμούς η μία την άλλη, δεμένες με μια αποσπασματική αφήγηση η οποία χρησιμοποιείται σαν συνθετικός ιστός αλλά ταυτόχρονα και σαν έναυσμα για να περνάνε οι ηθοποιοί από την μία κατάσταση στην άλλη, δίνοντάς μας όλη τη συναισθηματική ένταση των χαρακτήρων σε αντιπαράθεση με μια αποστασιοποιημένη ερμηνευτική γραμμή που φέρνει σε δημιουργική αντιπαράθεση τον ηθοποιό και τον ρόλο του. Ευρηματική σκηνοθεσία, άριστα δομημένη που αξιοποιεί θαυμάσια τις δυναμικές της δραματουργίας, με εξαιρετική αίσθηση ρυθμού, εντυπωσιακές κορυφώσεις, τολμηρή κινησιολογία και εμπνευσμένες ανατροπές. Οι ερμηνείες ανταποκρίνονται στην σκηνοθετική γραμμή με ευκρίνεια, οι ηθοποιοί διαθέτουν αξιόλογα ερμηνευτικά προσόντα και επιτυγχάνουν την δύσκολη ισορροπία ανάμεσα στην ταύτιση και την αποστασιοποίηση, προσφέροντας μας μια σειρά από ερμηνευτικά ρεσιτάλ. Δυναμική και η ενορχήστρωση των φωτισμών ενώ η άψογα ενορχηστρωμένη μουσική, σε διαλεκτική σχέση με το κείμενο, ακολουθεί την σκηνοθετική γραμμή, ενισχύοντας τις συναισθηματικές εκρήξεις, τις παύσεις, τις εσωτερικές δυναμικές των δράσεων και τις ρηξικέλευθες ανατροπές. Ο συγγραφέας
|