JULIUS

του Κωνσταντίνου Χατζή

Μια δραματουργία που βασίζεται σε μια ιστορική αυθαιρεσία: τι θα συνέβαινε αν η Μάγδα Γκέμπελς δεν είχε αυτοκτονήσει και είχε κρατήσει στη ζωή το τελευταίο της παιδί;

Η ομάδα «Χρώμα» παρουσίασε την παράσταση «Julius» σ’ ένα χώρο που της ταιριάζει απόλυτα, με τους ηθοποιούς να ενσαρκώνουν τους δύο ήρωες σε απόσταση ανάσας από τους θεατές και τους βοηθούς να φωτίζουν τα πρόσωπά τους, κρατώντας τους προβολείς στα χέρια. Μια πασαρέλα διασχίζει τον χώρο και γίνεται η αρένα της δράσης ενώ το κοινό εγκαθίσταται σε καρέκλες παρατεταγμένες σε σειρές, από την μία και την άλλη πλευρά της. Το αγόρι, ο γιος είναι καθισμένος σε αναπηρικό καρότσι. Η γυναίκα, η μητέρα φοράει ένα μακρύ μαύρο φόρεμα με κουμπιά, σαν στολή. Ενώ οι θεατές μπαίνουν στο χώρο, η μητέρα-μήτρα σιγοψιθυρίζει ένα τραγούδι-νανούρισμα, ένα ήσυχο τραγούδι που αποκοιμίζει τρυφερά κι υπόσχεται αγάπη. Η ιστορική αυθαιρεσία γίνεται το πρόσχημα για να μετατραπούν τα πρόσωπα σε ιδέες οι οποίες αντίθετα με τους ανθρώπους που τις φέρουν, δεν εξοντώνονται αλλά μεταφυτεύονται και ζουν μέσα μας, ενίοτε και ερήμην μας, μετατρέποντας επώδυνα το πολιτικό σε προσωπικό και το κοινωνικό σε ιδιωτικό. Οι ιδέες αυτές όταν ηττηθούν οι άνθρωποι που τις φέρουν,  καταφεύγουν σε μια ιδιότυπη εξορία, σε έναν προστατευμένο μη-κόσμο, μια μήτρα γεμάτη υγρασία που τις δέχεται και πάλι σαν σπόρους για να τις αναπτύξει σε αειθαλή «νέα τάξη πραγμάτων», με εμάς πάντα συνενόχους τους ενώ τα πόδια τους, σύμβολα της ψυχής κατά τους Ορφικούς, τσακίζονται από τις επιπτώσεις της συντριπτικής ήττας όχι μόνο της ολιγαρχίας αλλά εν τέλει και της δημοκρατίας και των δήμιών της που ισχυρίζονται ότι υπήρξαν θεράποντες της… Η κρυστάλλινη δραματουργία του Χατζή λειτουργεί σε πολλά επίπεδα. Η σχέση της μητέρας με το γιο, η σχέση της εξουσίας με τους οπαδούς της, η δημιουργία ενός νέου χώρου εξορίας εντός του οποίου ανθίζουν τα λουλούδια του κακού, η υγρασία κι η απομόνωση, η θυσία που μετατρέπει τον θυσιαζόμενο σε θύτη, ο πολιτισμός κι η εκπαίδευση που υποθάλπουν την αλαζονεία της σιδηρούς εξουσίας, οι μικρές καθημερινές συνήθειες και πράξεις που οικοδομούν τη φρίκη σ’ έναν εύθραυστο κι αέναα μεταβαλλόμενο κόσμο, κινούμενο σε κυκλική τροχιά. Η γυναίκα είναι αρχικά μια ισχυρή δέσποινα και μητέρα αλλά στην πορεία ολισθαίνει σ’ ένα πλάσμα υποδουλωμένο στην ίδια του την διαστροφή, ένα ον αντιμέτωπο με τις ιδέες και τις πράξεις του οι οποίες σε κάθε του επόμενο βήμα, στρέφονται εναντίον του. Η υπερβατική φύση του ανθρώπου διαστρέφεται καθώς την αίσθηση του μέτρου αντικαθιστά η επιθυμία του απόλυτου. Η εξουσία δεν είναι απλά μια κατάσταση πραγμάτων, γίνεται μια ανθρωποφαγική εμμονή που διασαλεύει ακόμα και τις πιο ιερές συνομωσίες, τις βαθύτερες κι ουσιαστικότερες συζεύξεις, όπως η σχέση μητέρας-γιου. Το παιδί μετατρέπεται σε εργαλείο, καταδικάζεται στην αναπηρία, εκπαιδεύεται για να καταστρέψει αλλά και για να καταστραφεί, το απόλυτο εξοντώνει εξ ίσου θύτη και θύμα, αποκτά διαστάσεις ασφυκτιά στη μήτρα, τινάζεται έξω στο δρόμο, μπαίνει στην πόλη, η τεράστια σκιά του σαρώνει τα κτίρια, δεν είναι πια η γυναίκα ούτε το παιδί, είναι μια δύναμη που τους υπερβαίνει, ένας ανεξέλεγκτος μηχανισμός που τους υποτάσσει, μια αθάνατη σπορά δαιμονικής φύσης που μέσα από τους κύκλους της ιστορίας, γεννιέται και ξαναγεννιέται από τις στάχτες της. Οι μηχανισμοί στην δραματουργία του Χατζή είναι ορατοί κι επώδυνοι. Δεν πρόκειται για ζητήματα ηθικής φύσης αλλά για μια διαστροφή της ανθρώπινης ύπαρξης. Η απειλή δεν κατευθύνεται από το υπερπέραν, κρύβεται στους στροβίλους τους εγκεφάλου μας και στις μικρές καθημερινές μας συνήθειες, στις ασήμαντες πράξεις μας και στις ανεπαίσθητες υποχωρήσεις μας, στο διαστρεμμένο μας «εγώ» και στην ακατάσχετη βουλιμία μας, στον ακαταμάχητο συνδυασμό αλαζονείας και απληστίας που διέπει την ύπαρξή μας ακόμα κι όταν η συνειδητότητά μας βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα. Η δραματουργία του Χατζή διερευνά το πολιτικό ζήτημα μέσα από την ίδια την ανθρώπινη φύση, ορίζει τους χαρακτήρες μέσα από τις αντιθέσεις τους, δημιουργεί ήρωες-είδωλα με την σκηνική πράξη να λειτουργεί σαν κάτοπτρο για τον ηθοποιό, τον θεατή ακόμα και τον ίδιο τον συγγραφέα. Ταυτόχρονα διαθέτει μια γλώσσα ποιητική, αιχμηρή, υπονομευτική, πλούσια, ικανή να ανακινήσει εικόνες από το συλλογικό μας ασυνείδητο και να περιπλέξει επώδυνα την παραμυθία με τον εφιάλτη σε ένα τοπίο αδιεξοδικό αλλά και διαρκώς μεταλλασσόμενο.

Μια τέτοια δραματουργία είναι ιδιαίτερα απαιτητική όσον αφορά και την σκηνοθετική της προσέγγιση αλλά και την υποκριτική της διαχείριση. Ο Χατζής κατάφερε να δημιουργήσει σχεδόν αόρατες ισορροπίες σε ένα θέαμα στέρεο και δυναμικό με πλήθος αποχρώσεων και αντιθέσεων. Λειτούργησε τις συμβολιστικές του κειμένου υποδόρια χωρίς εντυπωσιασμούς και περιττά φκιασίδια. Καθαρά και κρυστάλλινα όπως και στο λόγο του έτσι και στην σκηνοθεσία του εξέθεσε τις δράσεις στα μάτια των θεατών επιχειρώντας όχι να τους εντυπωσιάσει αλλά να τους αφυπνίσει. Τέλειο εργαλείο για την επίτευξη της σκηνοθετικής του οπτικής, η Αγλαΐα Παππά λειτούργησε σαν ένα καλοκουρδισμένο όργανο κι εκμεταλλεύτηκε μέσα από κραυγές, ψιθύρους και σιωπές όλες τις αποχρώσεις του κειμένου για να μας προσφέρει μια εξαίσια, μουσική ερμηνεία. Με απόλυτη εμπιστοσύνη στο ερμηνευτικό ανάστημά της και στην σχεδόν ανεπαίσθητη αλλά βαθιά έντεχνη κινησιολογία της, η ηθοποιός έπαιξε στα όρια, αποδίδοντας ανάγλυφα και το «πρόσωπο» και τις κρυμμένες διαστάσεις  του «συμβόλου», αποκαθιστώντας επί της ουσίας την επαφή με το κοινό χωρίς να εκπίπτει σε ευκολίες, ορίζοντας με ευχέρεια το συγκινησιακό πεδίο και αναδεικνύοντας τις αποχρώσεις του λόγου όχι μόνο μέσα από τις λέξεις αλλά και μέσα από την απουσία τους. Άξιος συμπαίκτης της ο Γιάννης Χαρτοδιπλωμένος σε μια θαυμάσια χημική ένωση μαζί της, ανταπέδωσε τις πάσες της πλάθοντας με τη σειρά του τον χαρακτήρα του γιου που υποτάσσεται περισσότερο στην γοητεία της μητρός-μήτρας παρά στην επιβολή της και που υψώνεται πάνω από την αναπηρία του, χάριν της αναπηρίας του για να μεταδώσει στο σύμπαν γύρω του τη φωτιά από τη φλόγα που εκείνη του έχει μεταλαμπαδεύσει, έχοντας ερμηνευτικά την επώδυνη επίγνωση ότι κι ο ίδιος θα γίνει στάχτη απ’ αυτήν…

Μια παράσταση τρομακτικά επίκαιρη που δεν πρέπει να χάσετε για κανένα λόγο.

Κείμενο - Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Χατζής

Σκηνικό: Βασίλης Γεροδήμος

Καλλιτεχνική Συνεργάτις - φωτογραφίες: Γεωργία Λένη

Βοηθοί σκηνοθέτη - φωτισμοί: Σοφία Ιγνατίδου, Ελένη Μαυροειδή

Παίζουν:Αγλαΐα Παππά

Γιάννης Χαριτοδιπλωμένος

«Προσωρινός»

Δεινοκράτους 103

Κολωνάκι

Μετρό «Μέγαρο Μουσικής»

Απαραίτητες Κρατήσεις: 6932.500.545.

Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη στις 21.00 / Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή στις 22.00

Οι παραστάσεις  έχουν ολοκληρωθεί προς το παρόν