Βασίλης Χρυσανθόπουλος

Bonnie & Clyde: Το ανθρώπινο πρόσωπο δύο «μυθιστορηματικών» ηρώων

Το θεατρικό έργο σε κείμενο του Βρετανού συγγραφέα, Adam Peck σκηνοθετεί ο Βασίλης Χρυσανθόπουλος στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων σε μια παράσταση που ξεκίνησε από την Παρασκευή 9 Μαρτίου και που πρόκειται να συζητηθεί ιδιαίτερα σήμερα, σε μία εποχή βαθιάς, παγκοσμιοποιημένης ύφεσης, η οποία θυμίζει όσο ποτέ την περίοδο του αμερικανικού κραχ του '29, τη λεγόμενη εποχή της "great depression" όπως επισημαίνει ο νεαρός, ταλαντούχος σκηνοθέτης.  Μιλάει στο Επί Σκηνής για το έργο, την εποχή μας και την ανθρώπινη διάσταση των «μυθικών» ηρώων του έργου. 

Διάσημοι και στη χώρα μας κυρίως εξ αιτίας της κινηματογραφικής ταινίας οι δύο αυτοί γκάνγκστερ πιστεύετε πως έχουν κάτι να πουν στις μέρες μας στο Αθηναϊκό κοινό αν συνυπολογίσουμε και το μεγάλο κραχ που παρουσιάζει αναλογίες με την ευρωπαϊκή κρίση του 2011-12;

Όταν έπεσε στα χέρια μου το κείμενο του Adam Peck, με εντυπωσίασε η άμεση, ανθρώπινη ματιά του σε δύο πραγματικούς χαρακτήρες η παραβατική δράση των οποίων τους κατέστησε θρύλους και σύμβολα μιας αντισυμβατικής ζωής.

Σε μία εποχή βαθιάς, παγκοσμιοποιημένης ύφεσης, που θυμίζει όσο ποτέ τα χρόνια του αμερικανικού κραχ του '29, τη λεγόμενη εποχή της "great depression", στην οποία η οργή και το μένος εναντίον του πρώιμου καπιταλιστικού συστήματος θεριεύουν και οι φωνές για ένα νέο πολιτικό - οικονομικό σύστημα δυναμώνουν, εμείς θελήσαμε να δώσουμε έμφαση στην επίδραση που έχει αυτή η κατάσταση πάνω στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση. Επίδραση διαχρονική, που ξεπερνά τις χωροχρονικές συντεταγμένες. Η Bonnie και ο Clyde είναι απλά η αφορμή, το σχήμα και το πρόσχημα για να ξεδιπλωθεί μια ιστορία που ακουμπά σε κάθε εποχή που συνθλίβει τα περιθώρια να ζήσεις «ζωές λιγότερο συνηθισμένες»...

Μιλήστε μου για το θεατρικό έργο του ανερχόμενου βρετανού συγγραφέα Adam Peck και για τον ίδιο.

Ο Adam Peck είναι θεατρικός συγγραφέας και ηθοποιός. Σπούδασε Θέατρο  (Theatre and Performance Studies) στο Warwick University (2000) και ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στη θεατρική συγγραφή (Playwriting) στο Royal Holloway, University of London (2004). Από το 2006 είναι μόνιμος συνεργάτης του Bristol Old Vic Young Company. Είναι επίσης ιδρυτικό μέλος της πειραματικής θεατρικής εταιρίας FairGround Theatre με έδρα το Bristol. Αν και νεότατος, μόνο 32 ετών, έχει ήδη στο ενεργητικό του 8 θεατρικά έργα, κανένα εκ των οποίων δεν έχει ξαναπαρουσιαστεί στην Ελλάδα. Με το Bonnie & Clyde συστήνουμε τον ίδιο και το έργο του στο ελληνικό κοινό, ευελπιστώντας ότι θα βρει την ίδια θερμή ανταπόκριση με αυτήν που είχε στη Μεγάλη Βρετανία όταν πρωτοπαρουσιάστηκε το 2011. Εκείνο που με γοήτευσε σε σκηνοθετικό επίπεδο είναι το γεγονός πως ο Adam Peck επέλεξε να καταρρίψει τη μυθιστορηματική αίγλη που συνοδεύει την ταυτότητά τους και να εστιάσει στο ανθρώπινο πρόσωπό τους, σκιαγραφώντας το προφίλ δύο αντιηρώων και φέρνοντας στην επιφάνεια την τρωτή, καθημερινή, ανθρώπινη διάστασή τους, λίγες ώρες πριν από την επικείμενη εξόντωσή τους.

Με ποιο τρόπο μπορεί ένας δημιουργός να τοποθετηθεί απέναντι στην δράση αυτών των ηρωοποιημένων προσώπων χωρίς να γίνει διδακτικός ή παράλογα εξυμνητικός και μάλιστα ανεβάζοντας ένα θεατρικό έργο που καταρρίπτει την μυθιστορηματική τους εικόνα;

Είναι μια εύθραυστη ισορροπία αυτή που εύστοχα επισημαίνετε. Αν κάτι έχει ενδιαφέρον, είναι η ανάδειξη όλου του φάσματος της ψυχοσύνθεσης και της δράσης ενός προσώπου, πόσο μάλλον όταν αυτό είναι υπαρκτό και εξαιρετικά αμφιλεγόμενο. Το ίδιο το έργο διατηρεί με αριστοτεχνικό τρόπο αυτή την ισορροπία. Χωρίς καμιά επικριτική ή, αντίστροφα, αθωωτική πρόθεση, μας εισάγει σε ένα σκοτεινό, ιδιωτικό σύμπαν, δίνοντας στους ήρωές του λίγες τελευταίες προσωπικές στιγμές: να μιλήσουν για όσα δεν έχουν προλάβει να μιλήσουν μέχρι τώρα. Για επιλογές, αγωνίες, αμφιβολίες, επιθυμίες και ενοχές – για όλα όσα τους ενώνουν και τους χωρίζουν. Απολογισμός, εξομολόγηση, επιθυμία, μετάνοια. Και το ρολόι του τέλους να μετρά αντίστροφα.

Πως βιώσατε με τους ηθοποιούς την εμπειρία της διείσδυσης σε δύο σχεδόν μυθικούς αλλά και βαθιά ανθρώπινους χαρακτήρες;

Η επιλογή δύο αμφιλεγόμενων ιστορικών προσωπικοτήτων ως κεντρικών ηρώων και η  απομάκρυνσή τους από την παραμορφωτική αίγλη που τους εντάσσει μέχρι σήμερα στη σφαίρα του μύθου, αποτελεί ένα προκλητικό πρώτο υλικό.

Εξίσου προκλητική είναι η αντιδιαστολή της προσωπικότητας των δύο ηρώων όπως παρουσιάζεται στο δημόσιο και το ιδιωτικό τους σύμπαν - ένα εύστοχο σχόλιο για την διαστρέβλωση γεγονότων και χαρακτήρων από τα ΜΜΕ και τους θεσμούς εξουσίας. Με τους ηθοποιούς ξεκινήσαμε πατώντας επάνω σε ένα εκτεταμένο αρχειακό υλικό προκειμένου να πλησιάσουμε όσο γίνεται περισσότερο το «σημείο μηδέν», το ιστορικό οικονομικο-πολιτικό πλαίσιο και τη διαμόρφωση των δύο χαρακτήρων μέσα σε αυτό. Καθώς συμπληρώνονταν ένα προς ένα τα κομμάτια του παζλ, σταδιακά αφήσαμε στην άκρη τις χωροχρονικές συνιστώσες και προσπαθήσαμε να μεταφέρουμε αυτά τα δύο πρόσωπα σε έναν αμφίσημο ατοπικό και αχρονικό σύμπαν, που θα μπορούσε να σηματοδοτεί το τέλος μιας ολόκληρης εποχής η οποία σκοτώνει και σκοτώνεται από τα «τέρατα» που η ίδια δημιούργησε.