Χάρης Χιώτης

Όταν μία κοινωνία βρίσκεται σε ένα τέλμα, για να το προσπεράσει, χρειάζονται νέες ιδέες, ριζοσπαστικές! Το θέατρο, κατά τη γνώμη μου, μπορεί να τις προσφέρει.

Τον είδαμε για πρώτη φορά με την ομάδα του, τους «Repente», στην παράσταση «Στο Ορφανοτροφείο», ένα δροσερό αλλά κι αποκαλυπτικό έργο που έγραψε και σκηνοθέτησε ο ίδιος. Φέτος τον απόλαυσα στις «Αλεπούδες» στο ρόλο του Αλεπουδοκυνηγού, Ουίλιαμ Μπλόρ, με τους Δημήτρη Λάλο, Ιωάννα Παππά και Ιωάννα Κολλιοπούλου, στο θέατρο «Επί Κολωνώ» στην πρώτη του επί σκηνής συνεργασία με την ομάδα «Νάμα» πάνω στην οποία ωστόσο είχε κάνει την πτυχιακή του εργασία, αφού είναι επίσης απόφοιτος του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών της Σχολής Καλών Τεχνών στο Ναύπλιο. Σημαντική για τον ίδιο υπήρξε κι η ευδόκιμη συνεργασία του με τον Γιώργο Κιμούλη ως βοηθός του για τις παραστάσεις «Δον Ζουάν» και «Η συνέντευξη». Στην δεύτερη αυτή συνέντευξή του στο «Επί Σκηνής», ο Χάρης μας μιλάει για την εμπειρία των Αλεπούδων αλλά και για το θέατρο σε καιρούς κρίσης και για το καυτό ζήτημα της θεατρικής εκπαίδευσης στη χώρα μας.

Μίλησέ μου για την παράσταση στην οποία συμμετέχεις φέτος. Με ποιο τρόπο αφορά την σύγχρονη πραγματικότητα και πως αγγίζει τον θεατή της κρίσης

Οι «Αλεπούδες» είναι ένα πολύ σύγχρονο έργο στο οποίο θίγεται έντονα η σχέση εξουσιαστή και εξουσιαζόμενου, ακριβώς δηλαδή η σχέση κυβέρνησης και πολιτών. Μέσα από το έργο διαφαίνεται ο απολυταρχικός τρόπος εξουσίας που επιβάλλεται στους πολίτες των κοινωνιών, ένα παγκόσμιο πλέον φαινόμενο, που δεν έχει φυλετικές διακρίσεις και δεν φέρει αντικειμενικές εξαιρέσεις. Οι θεατές του θεάτρου, είναι άνθρωποι που καθημερινά υπόκεινται στις ίδιες ακριβώς αυθαίρετες μεταχειρίσεις των κυβερνήσεων τους, χωρίς να έχουν το περιθώριο να αντιδράσουν. Η μόνη διαφορά στις «Αλεπούδες», είναι ότι οι ήρωες τελικά αντιδρούν, αλλά χωρίς να περιμένουν τις συνέπειες μετά το τέλος της παράστασης. Οι θεατές;

Οι θεατές ίσως να αντιληφθούν κάτι που θα συντελέσει αργότερα και στη δική τους αφύπνιση. Αυτό είναι σημαντικό νομίζω. Μίλησέ μου τώρα για τον ρόλο σου. Με ποιο τρόπο τον προσέγγισες;

Ο ρόλος μου είναι ο ανιχνευτής αλεπούδων. Ένας ειδικά εκπαιδευμένος νέος, απεσταλμένος του κράτους, που έχει αφιερώσει τη ζωή του στο κυνήγι αλεπούδων και στα «πιστεύω» που άλλοι του μετέδωσαν και τελικά τον έκαναν να τα υιοθετήσει εντελώς. Επειδή είχα πολύ λίγο χρόνο για να προετοιμαστώ, καθώς έκανα αντικατάσταση στη παράσταση, τον προσέγγισα μέσα από τη πειθαρχία που διακρίνει ένα τέτοιο άτομο, καθώς και από τον αυτοέλεγχο που οφείλει να έχει και την αυστηρή ιδιοσυγκρασία που του έχει επιβάλει ο τρόπος διαπαιδαγώγησης του μέσα από ένα ινστιτούτο. Φυσικά, σημαντικό στη προσέγγιση μου, ήταν η βοήθεια όλης της ομάδας, που ήξεραν λεπτομερώς το έργο και τι αποζητούσαν. Έτσι όλοι μαζί οδηγηθήκαμε στο αποτέλεσμα της παράστασης πολύ γρήγορα!

Αλήθεια, μια και το λες αυτό, η Ελένη Σκότη έχει έναν ιδιαίτερο τρόπο να προσεγγίζει κάθε φορά την δραματουργία μέσα από ομαδική δουλειά. Εσύ πως το βίωσες αυτό περνώντας από τη θεωρία στην πράξη;

Ο τρόπος δουλειάς μας ήταν φυσικά ομαδικός. Μέσα από την ομάδα οδηγηθήκαμε στο αποτέλεσμα. Καθώς, όπως προανέφερα έκανα αντικατάσταση, τα παιδιά με βοήθησαν να ενταχθώ πολύ γρήγορα στο κλίμα της ομάδας και να γίνω μέρος της παράστασης στον λίγο χρόνο που είχαμε μπροστά μας.

Ποιος νομίζεις ότι μπορεί να είναι ο ρόλος του θεάτρου σήμερα ενώ γύρω μας καταρρέουν οι αξίες κι οι μύθοι του παρελθόντος;
Ο ρόλος του θεάτρου ήταν ανέκαθεν πολύ σημαντικός για τη πορεία μιας κοινωνίας. Ιδιαίτερα σε δύσκολους καιρούς, όπως αυτοί που ζούμε τώρα, το θέατρο μπορεί να λειτουργήσει ως μία διέξοδος στα πολλά προβλήματα που εμφανίζονται συνεχώς μπροστά μας. Προσωπικά, πιστεύω, ότι μπορεί να λειτουργήσει ως ένα μέσο μαζικοποίησης των ανθρώπων μέσα από τις ιδέες που το δημιουργούν. Όταν μία κοινωνία βρίσκεται σε ένα τέλμα, για να το προσπεράσει , χρειάζονται νέες ιδέες, ριζοσπαστικές! Το θέατρο, κατά τη γνώμη μου, μπορεί να τις προσφέρει.

Το επάγγελμα του ηθοποιού αμείβεται συνήθως άθλια ή καθόλου και κινδυνεύει να γίνει χόμπι. Ποια νομίζεις πως είναι τα αίτια και τι λύσεις θα πρότεινες;

Τα αίτια σίγουρα είναι πολλά και δεν αφορούν κατ’ αποκλειστικότητα το χώρο του θεάτρου. Πλέον, πολλά επαγγέλματα προσφέρουν ελάχιστες αμοιβές, και όσο προχωράμε στις μέρες τα πράγματα δυσκολεύουν και χειροτερεύουν όλο και πιο πολύ. Οι συνθήκες στα περισσότερα επαγγέλματα τείνουν να γίνουν όλο και πιο χαοτικές. Σίγουρα υπάρχουν λύσεις, αλλά αρχικά, για να μπορέσουμε να προβούμε σε αυτές πρέπει να καταστρέψουμε ή τουλάχιστον να μην επιτρέψουμε να τίθενται λάθος βάσεις, διότι οι βάσεις είναι οι πυρήνες για το οτιδήποτε. Επομένως, η πρώτη λύση είναι η δημιουργία άλλων βάσεων, που ο καθένας από εμάς ξεχωριστά, μπορεί να τις βάλει για τον εαυτό του, καταλήγοντας έτσι σε ένα πιο συλλογικό επίπεδο. Ας αρχίσουμε από αυτό…

Τι πιστεύεις για την θεατρική εκπαίδευση στη χώρα μας –που είναι και μία βάση- και τι θα είχες να προτείνεις;

Η θεατρική εκπαίδευση, καθώς και η ενασχόληση με οποιαδήποτε κλάδο, πέραν από τις ακαδημαϊκές γνώσεις που μπορούν να σου προσφέρουν τα ιδρύματα και οι σχολές είναι προσωπικό θέμα του καθενός, αφορά το πόσο πολύ θα εμβαθύνει σε αυτές. Αλλά νομίζω ότι εδώ ταιριάζει πολύ μία γνωστή φράση: «Η εκπαίδευση ενός ηθοποιού δεν τελειώνει ποτέ».

Ποιοι υπήρξαν οι πιο σημαντικοί σου δάσκαλοι;
Σταθμός για μένα, όχι μόνο όσο αφορά το θέατρο, αλλά και για τη ζωή μου γενικά, είναι ο Γιώργος Κιμούλης. Σαφώς εμπειρία και σχολείο υπήρξε για μένα και η φετινή μου συνεργασία με την Ελένη Σκότη.

Ποιο είδος θεάτρου σ’ ενδιαφέρει περισσότερο να υπηρετείς;

Δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο. Η θεατρική διαδικασία, οι πρόβες, τα κλάματα, τα γέλια, οι καφέδες, οι τσακωμοί, οι λύσεις που πρέπει να βρεθούν, συνθέτουν τις εμπειρίες που απολαμβάνω στο θέατρο… ανεξάρτητα από το είδος του. Για όλα αυτά… και άπειρα ακόμα μου αρέσει άλλωστε το θέατρο.

Ποια είναι τα σχέδιά σου για το μέλλον;

Σχέδια πολλά… Αυτή τη περίοδο συζητάω κάποια πράγματα που όμως είναι ακόμα νωρίς να μιλήσω γι’ αυτά. Επίσης, με την ομάδα μας, τους «Repente», είμαστε σε περίοδο προετοιμασίας της επόμενης δουλειάς μας που θα παρουσιαστεί από την νέα σεζόν. Τέλος… θέλω να κάνω ένα ταξίδι με μηχανή, όταν θα έχω λίγο ελεύθερο χρόνο.

Αν μπορούσες να αλλάξεις κάτι στο θεατρικό κατεστημένο της χώρας μας τι θα ήταν αυτό;

Το κατεστημένο!