| ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΜΙΑ ΑΚΑΔΗΜΙΑ |
|
| Συντάχθηκε απο τον/την Ξένια Γεωργοπούλου |
| Τρίτη, 06 Δεκέμβριος 2016 10:59 |
|
Αναφορά σε μια Ακαδημία του Φραντς Κάφκα
Είδα στο θέατρο «Σημείο» την Αναφορά σε μια Ακαδημία του Φραντς Κάφκα, μια παράσταση που μας ήρθε από την Κεφαλλονιά, ύστερ’ από περιοδεία στη Δυτική Ελλάδα, με στάσεις στην Πρέβεζα, την Κέρκυρα και τα Ιωάννινα. Η Αναφορά είναι με λίγα λόγια η ιστορία ενός πιθήκου που γίνεται άνθρωπος, ή μάλλον, για την ακρίβεια, μιμείται την ανθρώπινη συμπεριφορά σε τέτοιο βαθμό ώστε να καταφέρει να ζήσει με τους ανθρώπους. Η παράσταση βασίζεται στην εξαιρετική μετάφραση του κειμένου του Κάφκα από τη Δανάη Σπηλιώτη. Ο λόγος της Σπηλιώτη είναι καθαρός και σαφής, αλλά και ρέων, πράγμα που διευκολύνει την σκηνική εκφορά του. Η σκηνοθέτις Ελένη Παργινού κράτησε δεξιοτεχνικά τις σωστές αναλογίες ανάμεσα στον λόγο και τη σωματικότητα του ηθοποιού, επιτυγχάνοντας ένα άρτιο σκηνικό αποτέλεσμα στην πρώτη της δουλειά. Οι δύο ηθοποιοί (Ελένη Παργινού και Κατερίνα Παρίσσου) ακολούθησαν στο μεγαλύτερο μέρος της παράστασης μια συμμετρική χορογραφία πολύ συγκεκριμένων κινήσεων, οι οποίες κάποια στιγμή άρχισαν να επαναλαμβάνονται με επιταχυνόμενο ρυθμό, υπογραμμίζοντας την επιτυχία της εκπαίδευσης του αφηγητή μέσω της επανάληψης. Ταυτόχρονα, η παράλληλη, ως επί το πλείστον, εκφορά του λόγου από τις δύο ηθοποιούς -ένα εγχείρημα ιδιαίτερα δύσκολο, που όμως το έφεραν εις πέρας με άνεση- υπογράμμισε την ύπαρξη ενός απρόσωπου μηχανισμού εκμάθησης, που είναι ίδιος για όλους. Οι δύο ηθοποιοί απέδωσαν με σαφήνεια μια διαδικασία που θα μπορούσε να αποδοθεί, σε κάποια άλλη παράσταση ίσως, από πενήντα ή και εκατό ηθοποιούς, όπως λέει η σκηνοθέτις.
Το σκηνικό της Μαρία Τερέζα Ντε Ροζάριο αποτύπωσε σαφέστατα το πέρασμα του αφηγητή από την πρωτόγονη κατάσταση του πιθήκου στην «εκπολιτισμένη» υπόστασή του. Το ελαφρώς επικλινές δάπεδο του σκηνικού, αποτελούμενο από μεγάλα κομμάτια πεπιεσμένου πριονιδιού, παρέπεμπε τόσο σε μια πιο ακατέργαστη μορφή του ξύλου (απ’ ότι, ας πούμε, το παρκέ των αστικών σπιτιών) όσο και στο πριονίδι που βρίσκουμε στα κλουβιά των ζώων σ’ έναν ζωολογικό κήπο ή σ’ ένα τσίρκο. Το δεύτερο σκηνικό στοιχείο-εύρημα ήταν η μετροταινία. Οι μετροταινίες αρχικά οριοθετούσαν τον χώρο της σκηνικής πράξης, καθώς απλώς συνέδεαν τους πασσάλους στην περίμετρο του επικλινούς δαπέδου. Όσο προχωρούσε η σκηνική δράση, ωστόσο, οι δύο ηθοποιοί τραβούσαν όλο και περισσότερες μετροταινίες διαγωνίως από τον έναν πάσσαλο στον άλλο, διατρέχοντας, πλέον, τον περιχαρακωμένο σκηνικό χώρο και χωρίζοντάς τον σε όλο και μικρότερα τμήματα. Η ίδια η ιδέα της μετροταινίας παραπέμπει στον ανθρώπινο πολιτισμό, των μέτρων και των σταθμών, ενώ η σκηνική της χρήση απέδιδε τον ολοένα και μεγαλύτερο περιορισμό των κινήσεων του πιθήκου, προκειμένου να πλησιάσει την ανθρώπινη φύση, ή μάλλον καλύτερα την ανθρώπινη ύπαρξη μέσα σε μια κοινωνία ορίων και περιορισμών. Μέσα στο νέο του περιβάλλον, ο πίθηκος βρίσκεται, στην ουσία, μέσα σ’ έναν κλωβό ‘πολιτισμού’ που έχει απλώς αντικαταστήσει το αρχικό κλουβί της αιχμαλωσίας του. Η διττή, θα λέγαμε, φύση του πρωταγωνιστή, που είναι, κατά κάποιον τρόπο, μισός πίθηκος και μισός άνθρωπος, αποτυπώνεται και στα κοστούμια της Γιάννας Ρεσβάνη, που στην ουσία αποτελούνται από μια εφαρμοστή μακρυμάνικη μπλούζα στο χρώμα του δέρματος (που παραπέμπει στο γυμνό σώμα του πρωτόγονου πιθήκου) κι από μια αρκετά μακριά και φαρδιά γκρίζα βερμούδα με μια διαγώνια τιράντα, που παραπέμπει σε σχολική ποδιά, και άρα στη μαθησιακή διαδικασία από την οποία περνά ο αφηγητής. Η υποβλητική μουσική του Κώστα Φραντζή τοποθετούσε τον θεατή μέσα σε μια καφκική ατμόσφαιρα πριν καλά-καλά καθήσει στη θέση του, κι έντυσε την παράσταση από την αρχή ως το τέλος αποδίδοντας απόλυτα το καφκικό κλίμα.
Μετάφραση: Δανάη Σπηλιώτη Ελένη Παργινού Θέατρο Σημείο Χαριλάου Τρικούπη 4 (πίσω από το Πάντειο) Καλλιθέα |
| Τελευταία Ενημέρωση στις Τρίτη, 06 Δεκέμβριος 2016 11:07 |
