Ασκήσεις για γερά γόνατα

του Ανδρέα Φλουράκη

Μια δραματουργία εξαιρετικά επίκαιρη, στα πλαίσια του αφιερώματος στους σύγχρονους Έλληνες λογοτέχνες του «Θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν»,  δημιούργησε ο Αντρέας Φλουράκης, σε τέσσερις άξονες με τέσσερις ήρωες που συναντώνται στην αιχμή της άσκησης εξουσίας, σε χώρους οικείους, χώρους σφαγής και πλεονεξίας. Η εταιρεία κι ο οίκος συγκρούονται, αντιπαρατίθενται, αλληλο-οριοθετούνται και αλληλεπιδρούν σ’ ένα πολιτικό παιχνίδι ανταλλαγής εξουσιαστικών επιβολών και τραυματικών απωθημένων. Η διευθύντρια μετατρέπει σε σκλάβους τους δύο υπαλλήλους της με την απειλή της απόλυσης η οποία προεκτείνεται σε μακρόχρονη ανεργία, ο γιος καταπιέζει την διευθύντρια-μάνα του με την αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά του, μια μητέρα καταπιέζει αθέλητα την υπάλληλο-κόρη της μέσα από την ίδια της την απόλυτη δοτικότητα και συναισθηματική εξάρτηση, ο υπάλληλος καταπιέζει τον γιο της διευθύντριας, υπακούοντας στις εντολές της και καταπιέζεται από τον δικό του ανήλικο γιο εξ αιτίας της συνθήκης που τον εξαναγκάζει να επικοινωνεί μαζί του μόνο τηλεφωνικά αφού δεν υπάρχει χρόνος ώστε να έχει την απαιτούμενη φυσική επαφή. Το ζήτημα του δυνάστη χρόνου που υποσκελίζει την ουσιώδη ανθρώπινη επικοινωνία τίθεται ως ένα πρόσθετο στοιχείο καταπίεσης αφού ακόμα κι ο έφηβος γιος της διευθύντριας επικεντρώνει την οργή του στην απουσία από τη ζωή του της μητέρας του ενώ η υπάλληλος έχει στερηθεί την ερωτική της ζωή και κάθε κοινωνική επαφή. Στο κολαστήριο αυτό όπου ο ένας γίνεται δυνάστης του άλλου ενώ ταυτόχρονα δυναστεύεται από τις ανάγκες του, τα παιχνίδια δεν θα μπορούσαν παρά να είναι σαδιστικά, βίαια κι επικίνδυνα. Ο γιος εισχωρεί στην εταιρεία και την βρίσκει πολύ πιο ενδιαφέρουσα από τα αυτιστικά ηλεκτρονικά του games, αφού του δίνεται η ευκαιρία να διευρύνει τις σαδιστικές του τάσεις οι οποίες ως τότε δυνάστευαν μόνο την μητέρα του, να ποικίλλει τις διεστραμμένες απολαύσεις του και να ορίσει ένα νέο πιο δυναμικό πεδίο δράσης το οποίο δεν περιορίζεται σε οθόνες αλλά επεκτείνεται σ’ ένα φάσμα αληθινής ζωής. Ο υπάλληλος επιχειρεί μια απόδραση μέσα από αυτοκτονία αλλά αποτυγχάνει πιθανώς και διότι δεν ήθελε να «αποσυρθεί» αλλά να ασκήσει το τελευταίο του δικαίωμα, αυτό της συναισθηματικής πίεσης. Η διευθύντρια αποκαλύπτεται συναισθηματικά μέσα από την ανάμνηση μιας γυναίκας η οποία υπήρξε η εναλλακτική μητρική της φιγούρα αφού αυτή την μεγάλωσε και της οποίας η ξαφνική αναχώρηση δεν έγινε ποτέ αποδεχτή από τον ενδότερο ανίσχυρο εαυτό της «ισχυρής» εξουσιάστριας. Πληγωμένα «παιδιά» και οι τέσσερις, επιχειρούν διαρκώς να εξοντώσουν ο ένας τον άλλο επειδή έχουν χάσει ολότελα το νήμα για την επικοινωνία με τον εαυτό τους και τις αυθεντικές τους ανάγκες. Ο κλοιός γίνεται ασφυκτικός, οι ήρωες αιμορραγούν ψυχικά, οι επιθέσεις οξύνονται σε σημείο να καταλήγουν εξοντωτικές, οι δυνατότητες διαφυγής ελαχιστοποιούνται κι η απειλή παίρνει την μορφή ενός ανήλικου φιδιού μέσα στο διάφανο αυγό του που ετοιμάζεται να επωαστεί. Ένα διπλό φινάλε με μια ενδιαφέρουσα ανατροπή οδηγεί σ’ ένα καταλυτικό ξέσπασμα το οποίο ενδυναμώνει τους μηχανισμούς καταστολής αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα την αφανή τους αδυναμία, την ευθραυστότητα της φύσης τους η οποία έχει ορίσει την συντριβή τους την ίδια την στιγμή της γέννησής τους. Μια ολοκληρωμένη, ισχυρή κατασκευή με αποχρώσεις, εσωτερικές αναδιπλώσεις κι απρόβλεπτες εξελίξεις, ρωγμές κι αναδιπλώσεις, σαρκασμό και βιαιότητα αλλά και ενδοσκόπηση και συναισθηματική άρση η οποία αποτελεί κατά τη γνώμη μου εξαίρετο δείγμα σύγχρονης δραματουργίας χωρίς να υστερεί από τα αξιόλογα ευρωπαϊκά δείγματα του είδους της, όσα τουλάχιστον γνωρίζω.

Η σκηνοθεσία ανέδειξε κάποιες από τις αρετές του έργου, κυρίως τον σαρκασμό και την σεξουαλική διαστροφή των προσώπων αλλά δεν εισχώρησε σε πολλές από τις ιδιόμορφες πτυχές του. Οι ερμηνείες συνεπείς χωρίς εξάρσεις αλλά και χωρίς σημαντικές ελλείψεις, κρατήθηκαν σε ένα αξιόλογο επίπεδο αν και θα μπορούσαν να οδηγηθούν σε μια πιο έντεχνη διαχείριση των ρόλων ώστε να αναδειχτούν καλύτερα οι πολλαπλές πτυχές των χαρακτήρων. Ενδιαφέρουσες η σκηνογραφική οπτική κι η επιλογή των κοστουμιών. Άριστη η κινησιολογία.

Σκηνοθεσία: Γιάννης Μόσχος

Παίζουν: Ανατολή Αθανασιάδου

Εύα Οικονόμου- Βαμβακά

Νέστορας Κοψιδάς

Κώστας Σιλβέστρος

Σκηνογράφος-ενδυματολόγος: Κατερίνα Σωτηρίου
Κίνηση: Ανθή Θεοφιλίδου
Βοηθοί σκηνοθέτες: Αλέξανδρος Καναβός, Μάρω Πέτλη

«Θέατρο Τέχνης Κάρολου Κουν» - Υπόγειο

Πεσμαζόγλου 5

Κέντρο (Στοά του βιβλίου)

Τηλέφωνο: 2103228706

Δευτέρα και Τρίτη στις 21.00
Mέχρι: 28/1/2014

Τιμές εισιτηρίων: € 10, 15 – με τη δυνατότητα να δείτε την ίδια ημέρα (22.30 μ.μ.) και το έργο «Τον άυλο εσένα»-.

Διάρκεια: 50΄