Γιάννης Καλαβριανός

«Γιοι και κόρες» Περί αναζήτησης της ευτυχίας

Η Εταιρεία Θεάτρου Sforaris επανέρχεται στο Φεστιβάλ Αθηνών με μια παράσταση που βασίζεται στο υλικό ογδόντα συνεντεύξεων τις οποίες πήραν πέντε νέοι ηθοποιοί από «νέους του παρελθόντος», παππούδες και γιαγιάδες δηλαδή, από όλη την Ελλάδα, στους οποίους ζητήθηκε να θυμηθούν την ιστορία που σημάδεψε τη ζωή τους. Οι αφηγήσεις αυτές εκτείνονται χρονικά από το 1940 και την είσοδο της Ελλάδας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, έως το Ευρωμπάσκετ και τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας του 2004. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Εμφύλιος, οι σεισμοί στα Επτάνησα, η ανέγερση του Τείχους στο Βερολίνο και η άνοδος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, πέρα από κεφάλαια της ιστορίας, αποτελούν και οριακές εμπειρίες των πρωταγωνιστών της παράστασης. Διαφορετικές αντιδράσεις, διαφορετικές επιλογές, διαφορετικές διέξοδοι. Και σε κάθε περίπτωση, τραγική, παράδοξη, συνηθισμένη ή λυτρωτική, πέρα και μέσα από τις ζωές των ηρώων αυτής της παράστασης, από τις ζωές εκείνων που την δημιούργησαν κι όσων θα την παρακολουθήσουν, από τις ζωές όλων μας,  η ζωή, συνεχίζεται…

Η Μαρία Κυριάκη κι ο Μάριος Παϊτάρης συνομιλούν με τον σκηνοθέτη της παράστασης Γιάννη Καλαβριανό για την δουλειά του και την αναζήτηση της καλλιτεχνικής ευτυχίας στις μέρες μας…

Μετά τις «Μικρές καθημερινές τραγωδίες» συνεργάζεστε και σε αυτή την δουλειά σας με νέους ηθοποιούς. Είναι διαφορετικοί οι κώδικες επικοινωνίας που χρησιμοποιείτε δουλεύοντας με νέους ανθρώπους στον χώρο σε σχέση με τους κάπως εμπειρότερους;

Το νέο είναι σχετικό.  Δύο ηθοποιοί και εγώ έχουμε αποφοιτήσει και εργαζόμαστε στο θέατρο από το 1998. Δηλαδή δεκατέσσερα χρόνια πριν. Διάστημα που σε κανονικές συνθήκες δεν θα κατέτασσε κανέναν στους νέους. Στην παράσταση αυτή, όπως και στις «Παραλογές», ψάχνουμε τους διαφορετικούς τρόπους αφήγησης μιας ιστορίας, επιστρέφοντας σε πολύ βασικές αρχές και δεδομένα της υποκριτικής, οπότε ο κώδικας είναι αρκετά οικείος σε όλες τις γενιές των ηθοποιών. Δεν ανακαλύπτουμε κάτι καινούριο, παρά την ευρεία χαρά και αποτελεσματικότητα που μπορεί να κερδίσει μια ομάδα που εμπιστεύεται και αλληλοϋποστηρίζεται.

Μελετώντας τις συνεντεύξεις στην διάρκεια προετοιμασίας της παράστασης εντοπίσατε μεταβολές στην προσωπικότητα και την ψυχοσύνθεση του Έλληνα στην πάροδο των δεκαετιών;

Αν μιλήσουμε για τα βασικά συστατικά της ιδιοσυγκρασίας του ανθρώπου, οι οκτώ δεκαετίες περίπου που διατρέχει η παράσταση, είναι πολύ μικρό διάστημα για να επέλθουν αλλαγές. Ο τρόπος έκφρασης αυτών των χαρακτηριστικών, μεταβάλλεται ανάλογα με τις συνθήκες, την εποχή και την τρέχουσα ηθική. Τα συστατικά όμως και οι αγωνίες παραμένουν σχετικά κοινά.

Θα χαρακτηρίζατε την παράσταση σας καθαρόαιμα πολιτική ή μήπως όχι μόνο αυτό; 

Πολιτική με την πολιτική έννοια που έχει το θέατρο έτσι κι αλλιώς, αφού πρόκειται για συνάθροιση πολιτών  και αφού πραγματεύεται καταστάσεις της πόλης. Από εκεί και μετά, η παράσταση διατρέχεται από όλα τα χαρακτηριστικά που εμπεριέχει μια πολύπτυχη ανθρώπινη προσωπικότητα και είναι και πολιτική και ερωτική και μεταφυσική και θρησκευτική.

Η παράσταση ξεκίνησε την πορεία της από το ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής. Πώς αντιμετωπίζει την κρίση στο θέατρο, το ΔΗΠΕΘΕ, σε συνάρτηση με την κατάσταση στην οποία ζούμε; 

Το συγκεκριμένο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. και ο καλλιτεχνικός του Διευθυντής κ. Θοδωρής Γκόνης, επέλεξε πολύ σωστά να οργανώσει ένα σοβαρό πρόγραμμα και να υποστηρίξει συγκεκριμένες επιλογές, που δείχνουν αισθητήριο, αντίληψη της τρέχουσας κατάστασης και τιμούν την πόλη και τους κατοίκους της, χωρίς να τους χαϊδεύουν τα αυτιά ή να ποντάρουν στην εύκολη και εμπορική ψυχαγωγία τους. Κατά τη γνώμη μου, μόνο αντίστοιχοι οι σοβαροί προγραμματισμοί μπορούν να αποδώσουν από δω και μπρος. Ας αρχίσουμε επιτέλους να σκεφτόμαστε και να ενεργούμε με μια προοπτική και ας μην αποδώσει αυτή από την πρώτη μέρα. Πλέον το μεγάλο στοίχημα δεν είναι το παρόν, αλλά το μέλλον.

Οι σπουδές σας στη Ιατρική σας βοήθησαν να προσεγγίσετε  σε περισσότερο βάθος την ανθρώπινη φύση και κατ' επέκταση, την σκηνική της ενσάρκωση; 

Η ανθρώπινη φύση είναι τόσο περίπλοκη και αχανής που πάντα μας ξεφεύγει. Αυτό που μου πρόσφερε η Ιατρική, πέρα από σπουδές υψηλού επιπέδου και συναντήσεις με εξαιρετικά ευφυείς ανθρώπους, είναι η μεγαλύτερη κατανόηση για τον άνθρωπο που βρίσκεται σε κρίση και η ανάγκη για μια δεύτερη ευκαιρία σε όλους μας.

Πώς βλέπετε την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στο θέατρο με την οικονομική κρίση και κατά πόσο αισιοδοξείτε για το μέλλον; 

Τα πράγματα δεν είναι εύκολα για κανέναν, ούτε για το  θέατρο ρεπερτορίου, επιχορηγούμενο ή μη, ούτε για τα πιο εμπορικά θεάματα, ούτε καν για το Κρατικό ή το Εθνικό Θέατρο. Η συνεχιζόμενη ύφεση έφερε και μείωση του αριθμού των θεατών, με επακόλουθο την συρρίκνωση των παραγωγών και εννοείται των αμοιβών. Για εμάς δεν άλλαξαν και πολλά πράγματα, αφού πάντα χρηματοδοτούσαμε όλες μας τις παραγωγές. Αυτό είναι πρακτικά αδύνατο για μια μικρή ομάδα που υποχρεώνεται να ενεργεί με το ίδιο καθεστώς και υποχρεώσεις όπως τα θέατρα με τις μεγάλες εμπορικές παραγωγές. Είναι απλά αδύνατον. Γι αυτό και κάθε χρόνο, παρά την επιτυχία των παραστάσεών μας, δεν πληρωνόμασταν ποτέ. Φέτος, για πρώτη φορά συμπεριληφθήκαμε στη λίστα των επιχορηγούμενων σχημάτων και ελπίζουμε πως θα ακολουθήσει της έγκρισης κι η εκταμίευση των χρημάτων. Πάντα αισιοδοξούμε για το μέλλον, αλλιώς θα τα είχαμε παρατήσει από καιρό.

Ποια είναι η γνώμη σας για τις ομάδες και τον τρόπο που εισβάλλουν στο ελληνικό θέατρο;

Κάθε κατσικάκι από το ποδαράκι του κρέμεται.

Μια ανάμνηση σας από το παρελθόν και μια προσδοκία για το μέλλον…

Η πρώτη μου σχολική τσάντα που έμοιαζε με σπιτάκι και δε την άφηνα ούτε όταν κοιμόμουν. Στο μέλλον ελπίζω να συνεχίσω να έχω όρεξη και να είμαι τυχερός να συναντώ ενδιαφέροντες ανθρώπους που να με συγκινούν και να με κάνουν να ελπίζω. Και να θέλουν φυσικά να συνεργαστούμε!

Ποιό είναι το επόμενο βήμα για την ομάδα Sforaris;  

Να γίνει η παράσταση στο Φεστιβάλ Αθηνών και να παίξουμε το χειμώνα στην Αθήνα. Παράλληλα ετοιμάζουμε φακέλους και συμπληρώνουμε αιτήσεις για να την ταξιδέψουμε στο εξωτερικό.

Κείμενο-Σκηνοθεσία: Γιάννης Καλαβριανός
Σκηνικά-Κοστούμια: Αλεξάνδρα Μπουσουλέγκα-Ράνια Υφαντίδου
Μουσική: Χρύσανθος Χριστοδούλου
Τραγούδι: Γιώργος Γλάστρας-Χριστίνα Μαξούρη
Φωτισμοί: Τάσος Παλαιορούτας
Επιμέλεια κίνησης: Αλεξία Μπεζίκη

Παίζουν: Άννα Ελεφάντη

Μαρία Κοσκινά, Αλεξία Μπεζίκη

Κωνσταντίνος Ντέλλας

Γιώργος Παπαπαύλου

Παρασκευή 15, Σάββατο 16 και Δευτέρα 18 Ιουνίου στις 21.00

Είσοδος 10 - 20 ευρώ

Τιμές εισιτηρίων: 20 ευρώ κανονικό
10 ευρώ φοιτητικό, ΑΜΕΑ

Πειραιώς 260

Ταύρος