Στέφανος Κακαβούλης

«Προσωπεία» που λυτρώνουν

Ο Στέφανος Κακαβούλης δραστηριοποιείται σε πολλούς τομείς του θεάτρου αφού είναι ηθοποιός αλλά και σκηνοθέτης και γράφει επίσης δικά του θεατρικά έργα. Στην πορεία του υπήρξαν πολλά ερωτήματα και σε ένα μόνο απάντησε με σιγουριά. Θέλω να είμαι στο θέατρο. Του εύχομαι να υπηρετήσει την τέχνη που αγαπά με ταλέντο και συνέπεια, σε όποιο τομέα τον ενδιαφέρει περισσότερο ή και σε όλους. Του δίνω τον λόγο.

Πρώτα βήματα στο θέατρο:

Τελειώνοντας τη σχολή του Γ. Αρμένη η λαχτάρα ήταν η υποκριτική. Κυνήγι σε οντισιόνς και κάστινγκ. Λίγα καθόντουσαν και πολλά όχι. Το μόνο που μ’ ένοιαζε ήταν να ζήσω στην πράξη όλα αυτά που μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν ερεθίσματα από τους δασκάλους. Η συγγραφή δεν υπήρχε σαν κύρια ενασχόληση στο μυαλό μου. Ούτε κατά διάνοια.

Γιατί θέατρο;

Όποια επαγγελματική κατεύθυνση και να επέλεγα έξω από την Τέχνη, το θέατρο θα είχε κύριο ρόλο στη ζωή μου. Η ψυχική και σωματική έκθεση που σου προσφέρει πίσω από το προσωπείο – καταφύγιο του ρόλου είναι λυτρωτική! Ύψιστη ψυχανάλυση! Αν καταφέρει να είναι το ίδιο και για τους θεατές, εκεί γίνεται ύψιστη Τέχνη!  Το μέγα ζητούμενο.

Προβλήματα για ένα νέο δημιουργό!

Επειδή η ερώτηση αποτελεί θέμα ολόκληρης και ξεχωριστής πολυσέλιδης συνέντευξης θα προσπαθήσω επιγραμματικά να  δώσω μια εικόνα των προβλημάτων.

Ο νέος δημιουργός – συγγραφέας αντιμετωπίζει ΜΟΝΟ προβλήματα στην προσπάθεια του να εκφραστεί, να επικοινωνήσει και να δει το έργο του να παίρνει σάρκα. Και έχουν να κάνουν κυρίως με τον ίδιο και τις εσωτερικές του μάχες. «Τι έχω να πω που αφορά τους άλλους;» « Πώς να το πω;» «Πόση αλήθεια να βάλω από μένα;» « Να το φτάσω στα άκρα; Κι αν ενοχλήσει; Αν απορριφθεί;» «Που να το δώσω;» «Μήπως μου κλέψουν την ιδέα και γράψουν κάτι άλλο;» «Ποιον σκηνοθέτη να εμπιστευτώ;»  «Γιατί να το επιλέξει;» «Θα είναι ανοιχτός να ακούσει ή θα τον νοιάζει μόνο να κάνει την παράστασή του;» «Θα σεβαστεί το κείμενό μου;» Αν αυτά τα ερωτήματα βρουν τέτοιες απαντήσεις που να φέρουν το έργο πάνω σε μία σκηνή αρχίζουν άλλες μάχες,  εξωγενείς. «Θα μου χαρίσουν το τίτλο του συγγραφέα;» «Οι παλιότεροι ομότεχνοι θα με δεχτούν;» « «Θα μου ζητήσουν άλλα έργα;» «Θα με πληρώσουν έστω και συμβολικά για τις ώρες που στράγγιξα το μυαλό να γεννήσει χαρακτήρες και λόγια;» «Θα καταλάβει κανείς αυτό που ήθελα τελικά να πω;»  Αυτά και άλλα παρόμοια είναι τα ερωτήματα που γιγαντώνονται στο μυαλό ενός νέου συγγραφέα που έχει το θράσος να γράψει και να μιλήσει για το σήμερα.

Θεατρικά όνειρα

Νομίζω ότι όλα τα όνειρα πηγάζουν από μια μάταιη ψευδαίσθηση που σε ρίχνει εν ψυχρώ στο θεατρικό στίβο σαν μαινόμενο ταύρο, ανεμίζοντας σου στο τέρμα το κόκκινο πανί της Αναγνώρισης. Ο πιο λυσσασμένος θα το καρφώσει!

Θεατρική Παιδεία

Το θέατρο όπως και όλες οι Τέχνες δεν διδάσκεται. Οι σχολές δεν μπορούν παρά να δώσουν κάποια ερεθίσματα. Η ουσιαστική δουλειά γίνεται από τον κάθε έναν μας χωριστά. Και δεν σταματά ποτέ. Αν μιλήσουμε για θεωρητική κατάρτιση τότε θα σου πω ότι είναι πολύ αισιόδοξο ότι φέτος διορίστηκαν επιτέλους μετά πολλών κόπων θεατρολόγοι στα δημοτικά, κάνοντας έτσι το θέατρο μάθημα ζωτικής σημασίας και κυρίαρχο στην εκπαίδευση και την παιδεία γενικότερα! Αν γίνει σωστή δουλειά, αυτά τα παιδιά θα βγουν πιο ισορροπημένα στην κοινωνία, είμαι σίγουρος.

Πολιτιστικοί Θεσμοί στην Ελλάδα

Πότε αυτή Χώρα θα καταλάβει ότι το σημαντικότερο που έχει να προσφέρει είναι ο Πολιτισμός;  Μέχρι να συμβεί αυτό θα είναι έρμαιο των συμφερόντων κάποιων μικρών ομάδων, και καλά, «παραγόντων», που την τελευταία δεκαετία ειδικά την έχουν μετατρέψει σ’ ένα χωνευτήρι εισαγόμενης Τέχνης που παράγει κακέκτυπα ομοιώματα. Ο Μπέκετ πάει Επίδαυρο και ο Ευριπίδης γίνεται έργο δωματίου!

Δάσκαλοι που με ενέπνευσαν

Δύο ονόματα στο μυαλό μου. Πολύ συνειδητά και χωρίς δεύτερη σκέψη.

Ο δάσκαλος που δια ζώσης μας έμαθε να βαθαίνουμε στη σκέψη ενός συγγραφέα και να καταλάβουμε ότι οι Τέχνες είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Δεν νοείται θέατρο χωρίς ποίηση και ζωγραφική. Κινηματογράφος χωρίς φωτογραφία και λογοτεχνία. Ερρίκος Μπελιές. Του πήγα δειλά το πρώτο μου μονόπρακτο στο πρώτο έτος της σχολής και τα σχόλιά του μετά, με έριξαν στη συγγραφή. Έχοντας πια δέκα θεατρικά έργα στο ενεργητικό μου του οφείλω ακόμα ένα ευχαριστώ. Γκυ ντε Μωπασσάν. Ο δάσκαλος που γνώρισα μέσα από τα έργα του. Ο συγγραφέας που έβαλε άθελα του τις βάσεις για το ψυχολογικό θέατρο, γράφοντας διηγήματα. Πόσο βαθιά να βουτήξει κανείς στον γελοίο και ταυτόχρονα τραγικό ανθρώπινο χαρακτήρα; Τον κουβαλάω μέσα μου. Κάποια στιγμή νομίζω συναντηθήκαμε μυστικά, σχεδόν ερωτικά όταν επέλεξα πέντε διηγήματά του για να τα κάνω θέατρο. Το αποτέλεσμα εκδόθηκε σε βιβλίο και ανέβηκε στη σκηνή. Ο οργασμός της επαφής μας.

Επιλογή συνεργατών

Δυστυχώς δεν είμαι σε θέση ακόμα να επιλέξω τις συνεργασίες μου.

Οι περισσότερες έχουν γίνει κατ’ ανάγκην. Είναι ευτυχής συγκυρία όμως όταν αποδεικνύονται καλές, δεμένες και κυρίως δημιουργικές. Έχω υπάρξει τυχερός μέχρι τώρα. Το θέατρο είναι ομαδική δουλειά. Ακόμα κι ένα άτομο μπορεί να χαλάσει την ισορροπία και να επηρεάσει το αποτέλεσμα. Το καλό καμαρίνι βγαίνει πάντα στη σκηνή. Το κακό… επίσης.

Προβλήματα βιοπορισμού

«Κάνω θέατρο» σήμερα σημαίνει «έχω την πολυτέλεια να το κάνω». Δεν θεωρείται επάγγελμα από το οποίο μπορείς να ζήσεις. Μέχρι πρότινος μπορεί να σου προσέφερε έστω ένα βασικό μισθό αλλά τώρα και αυτό είναι δυσεύρετο. Η πληρωμή ενός ηθοποιού είναι κυρίως ηθική και καλλιτεχνική. Μέχρι εκεί. Η ύπαρξη άλλης εργασίας είναι δεδομένη. Πόσο αντέχεις να δουλεύεις όλη μέρα για να μπορείς να υπάρξεις πάνω σε μία σκηνή χωρίς την αγωνία της επιβίωσης; Όσο νομίζεις ότι δεν μπορείς χωρίς αυτό. Χωρίς το θέατρο.

Το θέατρο με χρειάζεται όσο εγώ το χρειάζομαι;

Η Τέχνη γενικά χρειάζεται ανθρώπους που θα αφοσιωθούν σ’αυτήν ολοκληρωτικά και θα παράγουν έργο για χάρη της. Έργο γεννημένο από στράγγισμα ψυχής, σκέψης και αλήθειας. Με αυτά μόνο μπορείς να την κολακέψεις  και ίσως  καταφέρεις να σου χαριστεί κάποιες στιγμές. Χωρίς αυτό να είναι σίγουρο. Ο σπουδαίος ζωγράφος μας Ακριθάκης, σ’ ένα από τα τελευταία του έργα είχε γράψει τη φράση «Πουτάνα Τέχνη». Μάλλον είχε καταλάβει το ποιόν της. Αν θεωρηθώ, λοιπόν, «καλός πελάτης» και με δεχτεί στην ηδονική της κάμαρα, τότε ναι, θα ξέρω ότι με χρειάστηκε. Έστω για μια βραδιά γεμάτη έρωτα!

Τα βασικά προσόντα ενός νέου δημιουργού.

Ατσάλινο στομάχι και συνεχές ψάξιμο, ψάξιμο, ψάξιμο! Μέσα του και έξω του. Μέχρι να αποκάμει.

Ένας σωστός σκηνοθέτης...

...δεν πάσχει από την σύγχρονη ασθένεια της σκηνοθετίτιδας και σκύβει με ευλάβεια πάνω στο κείμενο. Γιατί δεν είναι εχθρός του. Συνεργός του είναι.

Σωστό και λάθος στη σκηνή: Υπάρχει;

Σωστό και λάθος δεν υπάρχει στην Τέχνη. Αληθινό και Δήθεν υπάρχει. Οτιδήποτε δεν έχει σκοπό να επικοινωνήσει και κρύβει έπαρση και αλαζονεία είναι άχρηστο για το θέατρο. Δεν έχουμε ανάγκη από αυτοπροβολές αλλά από στοχαστές.

Θεατρικές Ομάδες: Ένα κεφάλαιο!

Μεγάλο κεφάλαιο. Βιώνω αυτή τη μάχη των συνεχώς αυξανόμενων νέων ομάδων από πολύ κοντά μιας και διατηρώ μια θεατρική εκπομπή σε ένα κανάλι στο διαδίκτυο. Η ερώτηση που φέρνει σε αμηχανία τα περισσότερα παιδία είναι η εξής: «Τι στίγμα θέλετε να αφήσετε εσείς σαν ομάδα; Τι διαφορετικό θέλετε να μας πείτε από τις υπόλοιπες;» Παύση, παύση, παύση ή συμβατικές απαντήσεις για την ανάγκη να υπάρξουν στο θεατρικό στερέωμα. Δεν ξέρω τι νόημα έχει αυτή η ιστορία των ομάδων. Σαφώς βλέπουμε ενδιαφέρουσες δουλειές όπως και αδιάφορες. Είναι καθαρό όμως ότι πίσω από την κάθε προσπάθεια, κρύβεται η  ανάγκη των μελών της ομάδας να παίξουν. Γιατί δεν μπορούν αλλιώς. Φτάνει αυτό; Εκείνο που μου λείπει από αυτά τα παιδιά και κατ’ επέκταση από τις ομάδες είναι να διακρίνω κάποιο όραμα. Ότι θέλουν να πάνε λίγο παραπέρα αυτή την Τέχνη που διατείνονται ότι αγαπάνε. Δεν βλέπω βάθος σκέψης σ’ αυτό που κάνουν. Το να δω πέντε νέους καλούς ηθοποιούς, ακόμα και εξαιρετικούς σε μία ενδιαφέρουσα σκηνοθεσία δεν μου λέει κάτι πια.

Για τα Παιχνίδια Ρόλων;

Είναι η πρώτη απόπειρα μετά από εννέα προσπάθειες στην κωμωδία και θέλησα να παίξω με το όρο της σύμβασης. Τόσο της θεατρικής όσο και των σχέσεων. Ένα παιδί στήνει με τη φαντασία του, χρησιμοποιώντας δύο φίλους του ηθοποιούς, το σκηνικό του χωρισμού των γονέων του. Αποφάσισα να κάνω και την σκηνοθεσία κυρίως λόγω πιεσμένου χρόνου. Η ημερομηνία της πρεμιέρας ήταν δεδομένη οπότε το στήσιμο της παράστασης από τον ίδιο τον δημιουργό θα ήταν πιο εύκολο. Το έργο φαίνεται να περνάει στον κόσμο μέχρι στιγμής που το διασκεδάζει ιδιαίτερα. Θέλω να σταθώ στους συνεργάτες της συγκεκριμένης παραγωγής γιατί είναι η πρώτη φορά που συνάντησα τέτοια σύμπνοια και εμπιστοσύνη ανάμεσα σε συντελεστές παράστασης. Ήμασταν μια αγαπημένη παρέα που ευχαριστήθηκε κάθε δευτερόλεπτο πρόβας και πέρασε το καλοκαίρι του «παίζοντας ρόλους».

Προσεχή σχέδια

Επειδή οι μεγάλοι έρωτες δεν ξεχνιούνται και πάντα επανέρχονται στο προσκήνιο φέτος μου έγινε η πρόταση να συμμετάσχω σε μία πολύ φιλόδοξη παράσταση που αποτελεί τη δεύτερη προσπάθεια ανεβάσματος του έργου «Ο ταλαντούχος κύριος Ρίπλευ». Υπό την καθοδήγηση του Γ. Διαμαντόπουλου  και με την συνύπαρξη πολλών εκλεκτών συναδέλφων όπως της Βίκυς Μαραγκάκη, του Στέλιου Κρητικού και φυσικά του Δημήτρη Γιώτη στον ομώνυμο ρόλο, ευελπιστώ σε μία ιδιαίτερη θεατρική εμπειρία φέτος πάνω στη σκηνή. Κρατώ το ρόλο του Πήτερ που εμφανίζεται στο δεύτερο μέρος του έργου και γίνεται εραστής του Τομ καθώς και ο μόνος που αγαπά την πραγματική, την σκοτεινή του ταυτότητα.

Για το Επί Σκηνής;

Αν εμείς που παλεύουμε να υπάρξουμε στο θέατρο είμαστε ήρωες τότε εσείς που προσπαθείτε να γνωστοποιήσετε το θέατρο στον κόσμο είστε κάτι παρά πάνω. Η σχέση είναι αμφίδρομη. Δεν υπάρχουμε χωρίς εσάς δεν υπάρχετε χωρίς εμάς. Και οι δύο πλευρές μοχθούμε να ξεκολλήσουμε τον κόσμο από τους καναπέδες και να το φέρουμε σε μία αίθουσα θεάτρου. Να ψυχαγωγηθεί. Να δει και να λυτρωθεί. Να ασκήσει το πνεύμα του αντί να το νεκρώνει μπροστά στο γυαλί. Σημαντικό το έργο σας!

Καλή συνέχεια!