Μάνια Παπαδημητρίου
Δύο ραντεβού στο VAULT, που δεν θα χάσουμε, με τη θεατρίνα της καρδιάς μας...

Ο μονόλογος του Γιάννη Σολδάτου «Αθηνάς Παναγούλη, Επιτάφιος» σε σκηνοθεσία Κωστή Καπελώνη, με τη Μάνια Παπαδημητρίου στον ρόλο της Αθηνάς Παναγούλη, κάνει έναρξη στο Θέατρο VAULT την Παρασκευή 12 Μαΐου, και θα παρουσιάζεται κάθε Παρασκευή & Σάββατο στις 21:00 και Κυριακές στις 18:00, έως τις 4 Ιουνίου, για 10 μόνο παραστάσεις.

Πες μου δυο λόγια για την ψυχοσύνθεση της Αθηνάς Παναγούλη και τον τρόπο που βίωσε τη περιπέτεια του γιου της.
Απ’ όσο έχω καταλάβει απ όσα λένε οι άνθρωποι που την γνώρισαν ήταν μια πολύ δυνατή γυναίκα Την περιγράφουν ως σκληρή, ότι δεν την είδαν να κλαίει στην κηδεία Αυτό με συγκινεί πάρα πολύ. Και δούλεψα ακριβώς πάνω σ αυτό. Πρόκειται για μια οικογένεια που είχε δυο παιδιά, τα οποία χάθηκαν με τρόπο που δεν διευκρινίστηκε ποτέ. Πώς να κλάψεις; Οργή είναι αυτό που γεννιέται μέσα σου, όχι θλίψη. Οργή για το άδικο και τη σκοτεινιά του κόσμου.

Σμύρνη Μανίτσα μου: Ένα χρονικό βασισμένο σε προσωπικές μαρτυρίες και ντοκουμέντα δύο πολέμων, με άξονα τα δύο ημερολόγια του αξιωματικού Γεράσιμου Γεννατά που υπηρέτησε ως υπολοχαγός στην Μικρασιατική εκστρατεία. Το ένα του πολέμου και το άλλο του έρωτα. Σε δραματουργική απόδοση και σκηνοθεσία της Μάνιας Παπαδημητρίου, η οποία, ς’ αυτό το μουσικό αναλόγιο, είναι επίσης αφηγήτρια και πιανίστας.

Μίλησε μου για την παράσταση, για τις χαμένες πατρίδες και για τις επιπτώσεις της κάθε ήττας στην συλλογική μας συνείδηση.

Η παράσταση αυτή έχει σχέση πάλι με υπόνοιες δολοφονίας. Η γιαγιά μου έχασε το γιό της Φώτη, πάνω στα Άγραφα, στον εμφύλιο όπου τον είχαν πάρει κληρωτό στον τακτικό στρατό αλλά ήταν κομμουνιστής. Στην αρχή είπαν αγνοούμενος, μετά, φονευθείς... Στην αρχή είπαν ότι πέρασε ένα αεροπλάνο και τον χτύπησε στο μέτωπο. Μετά από χρόνια μάθαμε ότι βρέθηκε με μια σφαίρα που μπήκε από τη μέση του και έμεινε μες στο σώμα του. Βρέθηκε μπρούμυτα πεσμένος, δηλαδή χτυπήθηκε από πίσω. Επί χρόνια όταν χτυπούσε το τηλέφωνο όλοι περίμεναν μήπως κι έχει σωθεί. Ακριβώς όπως λέει η Αθηνά Παναγούλη, για τον Γιώργο, τον πρώτο της γιό που δεν βρέθηκε το σώμα του ποτέ. Η παράσταση συνδέει το τραύμα των χαμένων πατρίδων με το τραύμα της ήττας της αριστεράς στον εμφύλιο και όλη την μετέπειτα τραγωδία και τους διωγμούς των αριστερών. Ο παππούς ήταν Βενιζελικός αξιωματικός, κυνηγήθηκε γι΄ αυτό και μετά στην κατοχή εντάχθηκε στο ΕΑΜ. Τον κατηγόρησαν καθώς και τα παιδιά του, για απίστευτα πράγματα εντελώς ανυπόστατα. Βρήκα το φάκελο και έβαλα τις φωνές μέσα στο Γενικό Επιτελείο Στρατού. Μου έδειξαν ένα χαρτί που δεν μου επέτρεπαν ούτε να το πάρω ούτε μα το φωτογραφίσω αλλά μόνο να το διαβάσω. Και ήταν απίστευτες κατηγόριες, που κόστισαν τη ζωή του Φώτη, τα βασανιστήρια στο Μακρονήσι του Κώστα και ποιος ξέρει τι άλλα, για όλη την οικογένεια μετά... Ο παππούς ξεκίνησε στη Σμύρνη γράφοντας για τον έρωτά του με τη γιαγιά κι εκεί έχασε τον αδελφό του, επίσης Φώτη. Και ξεκίνησαν μια ζωή γεμάτη χαρές αλλά και τρομακτικές λύπες και τραγωδίες, που διαδέχονταν η μια την άλλη…

Πως σε επηρεάζουν οι απώλειες και πως τις διαχειρίζεσαι;

Στην αρχή παγώνω και νομίζω ότι δεν θα συνέλθω ποτέ. Σιγά-σιγά με πιάνει πείσμα κι αυτό, μέχρι τώρα με βοηθάει. Ελπίζω, να μην το χάσω ποτέ αυτό το πείσμα.

Η ζωή μέσα σου, κινείται σαν άνεμος ή σαν κύμα;

Σαν κύμα που όταν είναι απαλό του χαμογελάω κι όταν είναι μεγάλο του ορμάω κατά πάνω ή αφήνομαι να με βγάλει στην ακτή.

Θα έλεγες ότι ο κόσμος μας είναι ένα ποίημα ή μια συμφωνία;

Μια συμφωνία. Η μουσική πάντα με γοητεύει περισσότερο απ’ όλες τις τέχνες.

Υπάρχει κάτι που θα ήθελες πολύ να κάνεις μια μέρα στο θέατρο και το ονειρεύεσαι;

Την “Μάνα Κουράγιο” του Μπρεχτ.

Τι πιστεύεις για το επίμαχο νομοσχέδιο που μας μετέτρεψε όλους σε απόφοιτους λυκείου;

Πιστεύω ότι υπάρχει ένα ακαδημαϊκό κατεστημένο που διεκδικεί τα μέγιστα για τους δικούς του αποφοίτους αδιαφορώντας για τη δυστυχία όλων των άλλων και της τέχνης μαζί. Και ένα Υπουργείο πολιτισμού που δεν αντιλαμβάνεται ότι είναι ευθύνη του να λύσει το θέμα, το οποίο είναι δύσκολο, χρειάζεται συγκρούσεις όπως αποδείχθηκε. Δεν είναι αποφασισμένοι οι αρμόδιοι να τις κάνουν και εμείς είμαστε ανίσχυροι απέναντι στην πλήρη αδιαφορία τους. Χρειάζεται προσφυγή στα ευρωπαϊκά δικαστήρια αφού κάνουμε ο τι είναι αναγκαίο εδώ. Οι σχολές όλες μαζί και οι φοιτητές. Κι επίσης μόλις βγει η καινούρια κυβέρνηση, όποια και να είναι... αγώνας πάλι από την αρχή.

Πως αντιπαλεύεις το κακό όταν γίνεται κομμάτι της καθημερινότητας μας;

Με εξουθενώνει το ο τι θεωρείται κανονικότητα. Μου φέρνει στο νου αυτό που λέει ο Φιουκούμπι στο “Ρομάντζο της πεντάρας” του Μπρεχτ: «Αχ αυτή η φυσική κατάσταση των πραγμάτων, ο άνθρωπος είναι δυστυχισμένος όπως το δέντρο είναι πράσινο... άντε χάσου λοιπόν κακομοίρη μου» Αυτή την κατάσταση προσπαθούν να μας κάνουν να εσωτερικεύσουμε ως πραγματικότητα για να ταπεινωθούμε ακόμα περισσότερο και να υποκύπτουμε σε κάθε επιθυμία της εξουσίας. Και το πετυχαίνουν σε μεγάλο βαθμό. Προσπαθώ να αντισταθώ σ’ αυτό με κάθε τρόπο. Και το πληρώνω πάντα αλλά προσπαθώ ξανά.