Η ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΒΛΑΚΩΝ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΒΙΟ |
Συντάχθηκε απο τον/την Μαρία Κυριάκη |
Η τεράστια κοινωνική σημασία των βλακών στο σύγχρονο βίο του Ευάγγελου Λεμπέση Το κείμενο Ο Λεμπέσης υπήρξε ένα λαμπρό ορθολογιστικό πνεύμα του προηγούμενου αιώνα, που διακήρυσσε τις ιδέες της φιλελεύθερης αξιοκρατίας, που παρομοίαζε τις γυναίκες με «δέντρα», που διαπνέονταν από τις Νιτσεϊκές αξίες και επικαλούνταν την κάθαρση προς τα ρωμαλέα, τα υγιή και τα άξια στοιχεία, με πολύχρονες σπουδές στην Κοινωνιολογία αλλά κι ένα πλήθος άλλων επιστημών, στην Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία, κάθεται μέσα στην κατοχή, το 1941 και συγγράφει το πόνημα αυτό στο οποίο με σαρκασμό, χιούμορ και ειρωνεία παρουσιάζει τις δύο ομάδες των βλακών και την επίδρασή τους στον σύγχρονό του βίο. Εκείνους που βρίσκονται στα κατώτερα επίπεδα της κοινωνικής διαστρωμάτωσης κι αποτελούν το υλικό για εκμετάλλευση από τους επιτήδειους διαφυλάσσοντας έτσι την πολύτιμη ανισότητα ανάμεσα στους ανθρώπους αλλά και εκείνους που κατέχουν ανάξια σημαντικές θέσεις στην κοινωνία, που συνασπίζονται με μηχανική οργάνωση η οποία βασίζεται στην αρχή της ελάχιστης προσπάθειας, για να αντιμετωπίσουν τον ένα ή τους πολύ λιγότερους, «ισχυρούς». Κι ενώ το «προλεταριάτο» είχε αρχίσει ήδη να συνασπίζεται για να αντισταθεί στον κατακτητή, ο έξυπνος διανοούμενος αρνούμενος φυσικά να συνταυτιστεί με τα αγελαία πλήθη, καθόταν ήσυχα-ήσυχα στο σπιτάκι του και ανέπτυσσε τις θεωρίες του εξηγώντας τον τρόπο με τον οποίο συρρέουν οι βλάκες στα ομαδικά συστήματα και καταδυναστεύουν την ελευθερία της σκέψης, η οποία έτσι κι αλλιώς τους είναι και τελείως άχρηστη αφού δεν διαθέτουν σκέψη. Ενδιαφέρον το πόνημα αυτό, θαυμάσια η γλώσσα, εύρωστη η επιχειρηματολογία αν και χωλαίνει σε αρκετά σημεία εξ αιτίας αυθαιρέτων γενικεύσεων, άφθαστο το χιούμορ και καυστική η ειρωνεία. Δεν ξέρω σε ποια κατηγορία ακριβώς ανήκαμε εγώ αλλά και οι υπόλοιποι θεατές της παράστασης, δεν ξέρω καν αν η ευφυΐα αποτελεί όντως αξιόλογη αρετή ή είναι απλά υπερεκτιμημένη, γνωρίζω όμως καλά πως όταν ένας ή περισσότεροι βλάκες με στοχοκατεύθυνση συμφεροντολογική συνασπίζονται ενάντια σε ευφυείς ανθρώπους με αθώες προθέσεις, οι πρώτοι θα είναι αναμφισβήτητα οι νικητές διότι η βλακεία εκτός από άπειρη (κατά την ρήση του Αϊνστάιν) είναι επίσης και ακαταμάχητη. Τι μένει λοιπόν στους ευφυείς αφού εν τέλει την διακυβέρνηση του κόσμου μας έχουν αναλάβει οι ηλίθιοι με όπλα τους την ραδιουργία, την συκοφαντία, το ψεύδος και την διαστροφή; Η ορθολογιστική σκέψη υποθέτω η οποία τους επιτρέπει να έχουν μια πιο διαυγή αντίληψη του κόσμου του και να αντιλαμβάνονται την παράνοια η οποία τον κυβερνά ώστε, όσο μπορούν, να προστατεύονται από αυτήν. Η παράσταση Ο Κραουνάκης μετέτρεψε το κείμενο αυτό σε μια ευφυή, ολοφάνερα, παράσταση, διατηρώντας την υπέροχη γλώσσα και δίνοντας στο θεωρητικό πόνημα, σκηνική υπόσταση μέσα από μια σειρά ευρημάτων τα οποία με απλούς μηχανισμούς δημιούργησαν ονειρικές ατμόσφαιρες που σχολίαζαν εικαστικά το περιεχόμενο του. Εργαλείο του πολύτιμο εκτός από την ανεξάντλητη έμπνευσή του, ήταν κι ο ηθοποιός που ανέλαβε να μεταφέρει τον δύσκολο λόγο στη σκηνή και τα κατάφερε να μας δώσει μια εξ ίσου ευρηματική ερμηνεία. Ιδιαίτερα εκφραστικός και όσον αφορά την κινησιολογία αλλά και στην δυσκολότατη εκφορά του λόγου, ο Φλέουρας απέδωσε τον ρόλο που δημιούργησε ο σκηνοθέτης του μεταμορφώνοντάς τον σ’ έναν ομιλητή-φορέα του θεωρητικού κειμένου, με χιούμορ, σαρκασμό, αίσθηση ρυθμού και υποκριτική δεινότητα προσφέροντας μας μια μοναδική απόλαυση. Ένας κομπέρ κάποιου αόρατου καμπαρέ, ανάμεσα στους βλάκες και στους ευφυείς, παρατηρητής του κόσμου των ανθρώπων που μεταφέρεται αυτούσιος από τον προηγούμενο αιώνα στις μέρες μας για να αφηγηθεί με γοητευτικό και σαγηνευτικό τρόπο μία από τις πιο ενδιαφέρουσες ανθρώπινες «περιπέτειες»: Τον πόλεμο ανάμεσα στους βλάκες και τους έξυπνους. Δείτε αυτή την παράσταση σε όποια κατηγορία από τις δύο κι αν ανήκετε. Θα σας εμπνεύσει.
Σκηνικό, Κοστούμι: Έβελιν Σιούπη Για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων μέχρι 28 Δεκεμβρίου Παπαδιαμαντοπούλου 4 Ιλίσια |